مطالعات بین‌رشته‌ای در رسانه و فرهنگ

چکیده با ورود به عصر فنّاوری اطلاعات و ارتباطات، به‌تدریج مسائل و دشواری‌های نوینی دربارة حریم خصوصی اشخاص و حقوق حمایت از داده‌ها مطرح شده است که حل و فصل آن‌ها نیازمند بازنگری در قوانین فعلی یا وضع قوانینی جدید و فراگیر است. اغلب کشورها، از جمله آلمان، قوانین حمایت از داده‌ دارند، اما برخی کشورها، نظیر ایران، فاقد قانونی جامع و منسجم در این زمینه‌اند. هدف ما از تحقیق حاضر مقایسة جرایم علیه حریم خصوصی داده‌ها در فضای سایبری ایران و آلمان است. مقایسة مذکور نشان می‌دهد که حقوق ایران به‌لحاظ فقدان برخی از اصول حاکم‌بر داده‌های شخصی، کامل‌ نبودن اصول پیش‌بینی‌شده، و ارجاع برخی اصول به آیین‌نامه‌های گوناگون نقایص جدی دارد که باید از سوی مقنن بازنگری شود. از سوی دیگر، فقدان مقررات جامع در زمینة حمایت از حریم خصوصی مانع از درک و اجرای صحیح حمایت از داده‌‌ها در دادگاه‌‌ها و مراجع اداری می‌شود. «لایحة حریم خصوصی»، که برای ارائه به مجلس شورای اسلامی تدوین شده، این اشکال را تا حدودی مرتفع کرده است که در صورت رفع ایرادات و تصویب آن این نقایص تا حدی رفع می‌‌شود.

چکیده به سینمای آخرالزمانی در دوران معاصر، به‌ویژه پس از ورود به هزارة سوم، توجه خاصی شده است. هم‌چنین بحث منجی از مهم‌ترین مباحث سینمای آخرالزمانی بوده است. پژوهش حاضر با هدف مطالعة تجلی منجی شهر در سینمای آخرالزمانی تدوین شده است. نمود منجی به‌لحاظ صوری و رخ‌دادهای مرتبط با حضور منجی (شخصیت‌شناسی منجی) نیز مهم‌ترین موارد اشاره‌شدة مربوط به حضور، کارکرد، و کاربرد منجی است که در سینمای آخرالزمانی بررسی شده است. بحث منجی به‌صورت موردی به همراه فیلم‌های برگزیدة سینمای آخرالزمانی تحلیل و بررسی شده‌اند. روش پژوهش به‌صورت تحلیل محتوای فیلم‌های بررسی‌شده بوده است. هم‌چنین به‌دلیل ملموس بودن موضوع، 34 اثر از مهم‌ترین آثار سینمایی تأثیرگذار و مرتبط با بحث آخرالزمانی بررسی شده است. نتایج تحقیق بیان‌گر مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار مربوط به حضور منجی در سینمای آخرالزمانی بوده است. غلبه بر مشکل، نجات جسمی، تذکردهی، منجی امریکایی، توجه به دانش بشری، نظارت مستمر، خرق عادت، و نیز کار با گروه ویژه، انسانیت و توجه به خانواده، معنویت، عدالت اجتماعی، و حفظ محیط زیست جزو اولویت‌های تأثیرگذار حضور منجی در سینمای آخرالزمانی بوده است.

چکیده اگر هدف از سیاست دموکراتیک مشارکت آگاهانة افراد در تعیین سرنوشت عمومی باشد، طبعاً رسانه به‌‌مثابة واسطة ارتباط حکومت و شهروندان اهمیت محوری می‌‌یابد. هم‌زمان، با توجه به تکثیر رسانه‌ای فزایندة اطلاعات در عصر مجازی شدن فرهنگ این مشکل اساسی برجسته می‌شود که آیا رسانه‌‌ای‌‌ شدن فزایندة «جهان‌‌ ـ زیستِ» معاصر به کنشی سیاسی و مترقی در زمینة تعمیق خودآیینی شهروندان می‌انجامد یا با توجه به فوران پیام‌‌ها در عصر رسانه‌‌های مجازی به سرگشتگی و بی‌‌تفاوتی سیاسی شهروندان و حتی سیاست تکنولوژیک/ الکترونیک معطوف‌‌ به کنترل شهروندان منجر می‌شود؟ مقالة حاضر درصدد است با بهره‌‌گیری از مزایای رویکرد «ساختار/ کارگزار» به بررسی این مشکل بپردازد و در این زمینه پس از بررسی دو رویکرد متقابل (دموکراسی مستقیم الکترونیکی در برابر پایان امر سیاسی در فرهنگ مجازی)، برداشتی از دموکراسی رسانه‌‌محور را به‌‌مثابة بدیل دموکراسی رایج مطرح می‌کند.

چکیده : این مطالعه طولی به تحولات تکوینی کارکردهای رادیو در ایران و آمریکای شمالی می پردازذ. در سال 1381 مرحله اول از این مطالعه مقایسه ای انجام شد و نتایج نشان داد که رادیو در آمریکای شمالی کماکان کارکردهای خود را با تاکید بر نقش سرگرمی حفظ کرده بود در حالیکه رادیو در ایران بیشتر بر نقش آموزشی-اخلاقی تاکید داشت. در مرحله دوم در سال 93 تا 95 دو عنصر برای تحلیلهای تکوینی بکار گرفته شد: 1- نقش رسانه های دگرواره (آلترناتیو) در تقلیل نقش اجتماعی رادیو 2-تغییرات کارکردهای مقایسه ای رادیو در ایران و آمریکای شمالی نسبت به سال 1381. در این مقاله هدف این است که نقشهای سنتی و نیز نقشهای 14 سال پیش رادیو مورد ارزیابی قرار گیرند. همچنین قرار است ببینیم چه درسهایی می توان از تولیدات رادیویی در آمریکای شمالی گرفت که قابل کاربرد در ایران باشد. به نظر می رسد نظریه رسانه های کارکردگرا، قدرت تبیینی لازم را برای رسیدن به اهداف بالا داشته باشد. به نظر من با این مطالعه تکوینی می توان تغییرات کارکردها را نشان داد و تصمیم گرفت که اگر قرار است رادیو در ایران باقی بماند چه نقشهای جدیدی را با ملاحظه ارزشهای درونی جامعه ایران باید اتخاذ کند.

چکیده چهارچوب‎بندی موضوع‌های عمومی یکی از مهم‌ترین امکانات و ابزارهای رسانه برای شکل ‎دادن به افکار عمومی و تأثیرگذاری در تصمیم‌های سیاسی است. رسانه‎ها از طریق چهارچوب‎بندی بر درک مخاطبان از موضوع‌ها تأثیر می‎گذارند. از این‌ رو، می‎توان انتظار داشت که رسانه‎ها از چهارچوب‎بندی موضوع‌های عمومی به‌منزلة ابزاری رقابتی استفاده کنند. رسانه‎ها با خلق چهارچوب‎های رقیب به پیش‌برد اهداف سیاسی و اتخاذ تصمیم‌های سیاسی مد نظرشان کمک می‎کنند. شناسایی انواع چهارچوب‌‌بندی‎‎های رسانه‌‌های رقیب از موضوع‌های عمومی مانند هدفمندی یارانه‎ها نشان‎دهندة چگونگی تلاش رسانه‎ها برای تأثیرگذاری در سیاست‎های عمومی است. به این منظور همة داستان‎های خبری پیرامون موضوع هدفمندی یارانه‎ها در دو گروه روزنامة رقیب تحلیل مضمونی شدند تا نحوة چهارچوب‎بندی متضاد این رسانه‌ها از موضوع‌های عمومی آشکار شود. نتایج تحقیق نشان می‎دهد که این دو گروه از روزنامه‎ها، که در رقابت سیاسی جهت‎گیری‎ها و گرایش‎های مخالفی دارند، از چهارچوب‎بندی‎های متضاد برای تأثیرگذاری بر تصمیمات سیاسی استفاده می‎کنند.

چکیده رسانه به‌‌منزلة عامل ارتباطی در دنیای کنونی کارکردهای فراوانی دارد. این عامل ارتباطی نقش نهادینه‏سازی ارزش‏ها در جامعه را دارد و از طریق تبادل اطلاعات میان نسل حاضر و انتقال آن به نسل‌های آتی در فرهنگ‌‌سازی و برانگیختن احساسات مشترک میان افراد و جوامع نقش حیاتی دارد. هویت ملی به‌‌منزلة کلان‌‌ترین سطح هویتی در داخل کشورها تحت تأثیر رسانه است. کارویژة اصلی هویت‌‌سازی در گذشته از طریق آموزش رسمی انجام می‌شد، اما اکنون با توجه به سرعت انتقال داده‌ها و اطلاعات رسانه‌‌ای، رسانه‌ها نقش مهمی در تکوین یا تغییر هویت ملی دارند و به‌‌منزلة اهرم تثبیت یا تغییر هویت ملی عمل می‌‌کنند؛ بنابراین رسانه در اختیار هر بازیگر دولتی و غیردولتی که باشد، در راستای مصالح و منافع آن بازیگر به‌مثابة عامل مثبت یا منفی در تحول هویت ملی ایفای نقش می‌‌کند. از این‌ رو، رسانة جمعی با تأثیر در شاخص‌‌های هویت ملی آن را تقویت و تحکیم یا تضعیف و تخریب می‌‌کند. یافته‏های پژوهش حاضر با بهره‏گیری از روش‏های تحلیلی ـ تبیینی حاکی از آن است که رسانه‌‌ها با تأثیر در سه شاخص هویتی، یعنی عناصر، مبانی، و جایگاه آن در هویت ملی تأثیر شگرف مثبت یا منفی می‏گذارد

چکیده هدف این مقاله بررسی مفهوم اصالت اگزیستانسی از دیدگاه هایدگر و نقش اینترنت در اصالت دانشجویان است. به‌عبارتی، هدف این پژوهش پاسخ به این پرسش‌هاست: 1. مفهوم اصالت و انسان اصیل از دیدگاه هایدگر چیست؟ 2. نقش اینترنت به‌منزلة فناوری آموزشی در اصالت دانشجویان چیست؟ از نظر هایدگر، کنجکاوی، حرف‌های بی‌اساس، و جذب شدن در دیگران، که او «خودِ آن‌ها» یا «خود کسان» می‌خواند، از جمله مواردی است که باعث سقوط و نااصیل شدن انسان می‌شود. او هم‌چنین اشاره می‌کند که با بازگشت به وجدان و سکوت، دازین این توانایی را دارد که خود را از سقوط نجات دهد. اینترنت با ذخیره و توزیع اطلاعات در سطح وسیع و بازنمایی آن‌ها در شکل دادن و قالب‌بندی افکار و بینش‌ها مؤثر است. اینترنت حس کنجکاوی را تحریک می‌کند و امکان تأمل و توجه به «خود» و هم‌چنین فردیت را کاهش می‌دهد و سطحی‌نگری را موجب می‌شود. هرچند از برخی جنبه‌ها نیز به‌دلیل آزادی‌هایی که در اینترنت است افق‌هایی برای فردیت فراهم می‌کند. اضطراب اگزیستانسی نیز، که از جمله موارد مد نظر اصالت اگزیستانسی است، در فضای مجازی کم‌تر نمایان می‌شود.