مطالعات بین‌رشته‌ای در رسانه و فرهنگ

چکیده مقالة حاضر تأثیر تلفن ‌همراه را در ارتباطات ‌میان‌فردی جوانان (با مطالعة دانشجویان دانشگاه‌های تهران) مورد مطالعه قرار می‌دهد. درواقع این تحقیق قصد دارد تا مشخص کند که آیا عمق و گسترة ارتباطات ‌میان‌فردی به وسیلة تلفن ‌همراه تغییری یافته ‌است یا خیر؟
در این پژوهش ارتباطات با واسطة تلفن ‌همراه 387 دانشجوی دانشگاه‌های سراسری سطح تهران به روش پیمایش بررسی شده ‌است.
بعد از جمع‌آوری داده‌ها و بررسی آن‌ها، مشخص شد ویژگی‌های شخصی دارندگان تلفن ‌همراه تأثیری در گستره و عمق ارتباطات ‌میان‌فردی آنان ندارد. اما میزان آشنایی آنان با فنّاوری‌های نو (سواد IT) در میزان استفادة آنان از تلفن ‌همراه تأثیر دارد. هم‌چنین نتایج این پیمایش نشان داد که میزان استفاده از تلفن ‌همراه در گستره و عمق ارتباطات ‌میان‌فردی پاسخ‌گویان تأثیرگذار بوده است. البته این تأثیر در گروهی دیده شد که جوانان دانشجو علاوه‌بر ارتباطات چهره‌ به ‌چهره با آنان، ارتباطات موبایل ‌واسط نیز داشته‌اند.

چکیده دیدگاه مابعدالطبیعی «زبان» را کنش اندیشة انسانی در مقام ظهور تلقی می‏کند و آن را رسانة ارتباطی و واسطة «بیانی» می‏پندارد. آن‌گاه که ذوق و احساس و تخیل آدمی درهم آمیزد و در بیان زیبایی را تجلی بخشد، زبان از رسانة ارتباطی «عام» به رسانة ارتباطی «خاص» تحویل یافته و «هنر» نام‌گذاری می‏شود. هنر گاه در ترکیبی از بازی حرف و کلمه، گاه در قاب‏نگاری از خط و نقش و رنگ، و گاه در پیکربندی سنگ و آهن و چوب، و گاه در امواجی از لحن و آواز و آهنگ بازنمایی شده و شعر، نمایش، نقاشی، پیکرتراشی، و موسیقی خوانده می‏شود. بنابراین شعر را باید صورت نوعی هنر و هنر را صورت نوعی زبان شناخت و نسبت عموم و خصوص مطلق را میان آنان برقرار ساخت. هایدگر (M. Heidegger) اما با طرح پرسش بنیادین از ذات هستی، حقیقت، انسان، زبان، هنر، و شعر به ویران‏سازی و بازخوانی تاریخ غرب مابعدالطبیعی پرداخته و ورطة باژگونگی بنیادها و نسبت‏ها را از طلیعة اندماج نخستین غفلت از حقیقتِ هستی و فقدان هستی‏شناسی در صورت‏بندی چیستی و هستی تا موضوعیت و موردیت نفسانی و حلول طبیعت انسانی در امر واقعی و تمامیت تسلیم وجود به موجود در قالب نیست‏انگاری، لایه‌برداری می‏کند و به نسبت تازه‏ای میان هستی، حقیقت، انسان، زبان، هنر، و شعر دست پیدا می‏کند.

چکیده مقالۀ حاضر به این مسئله‌‌ می‌پردازد که آیا فنّاوری رسانه و تبلیغات قدرتی فراتر از ارادۀ آدمیان یا منطق و اراده‌‌ای از خود دارد؟ آیا فنّاوری در خدمت مقاصد و اهداف آدمیان است یا خود رسانه و تبلیغات است که مقاصد و اهداف آدمیان را تعیین می‌‌کند؟ به‌عبارت خلاصه‌‌تر و فنی‌‌تر، آیا فنّاوری رسانه و تبلیغات خودمختار است؟ برای پاسخ به این پرسش، محتوا و استدلال‌های دیدگاه‌‌های هایدگر (M. Heidegger) و بورگمان (A. Borgmann) و ایلول (J. Ellul)، که به‌طور عام در زمینۀ فلسفۀ فنّاوری عرضه شده است، به‌طور خاص در زمینۀ فنّاوری و صنعت تبلیغات بررسی و روشن خواهد شد و درنهایت با ارزیابی انتقادیِ دیدگاه‌‌ طرف‌دارانِ خودمختاریِ فنّاوری پایان می‌‌یابد.

چکیده در این تحقیق، که به تحلیل روابط تعداد 1081 گره و 32340 پیوند انتخاب‌شده از میان 49212 گره و 163169 پیوند نمونه‌برداری‌شده با روش نمونه‌گیری گلولة برفی جامع خوشه‌ای از کاربران ایرانی خوشة ادبیات شبکة اجتماعی آنلاین فیس‌بوک و با استفاده از سنجش‌ها و فرمول‌های تحلیل شبکة اجتماعی پرداخته است، علاوه‌بر تعیین کاربران و پیوندهای اصلی اثرگذار در این حوزه، گراف روابط آن‌ها رسم و سنجه‌های مرکزیت درجه‌ای، مرکزیت بینیت، مرکزیت نزدیکی، مرکزیت ویژه‌بردار، تراکم، قطر، فاصلة ژئودسیک میانگین، و ضریب خوشه‌بندی محاسبه شده است. این پژوهش، که در زمستان 1390 انجام و در فروردین 1391 نگاشته شد، نخستین تحقیقی بود که در ایران با روش تحلیل شبکه های اجتماعی، به تحلیل شبکه اجتماعی آنلاین فیس بوک پرداخت، و همچنین نخستین پژوهش با روش تحلیل شبکه  اجتماعی بود که روابط شبکه ای با بیش از 150 هزار پیوند را تحلیل کرد.

چکیده امروزه رسانه‌‌های جمعی، به‌منزلة شاه‌راه اطلاعاتی جوامع، و نقش آن‌ها در فرهنگ و ابعاد گوناگون هویت انسانی، به‌ویژه هویت ملی، مورد توجه صاحب‌‌نظران و محققان علوم انسانی ـ اجتماعی قرار گرفته است. در این ارتباط رویکردها و ره‌یافت‌‌های نظری متفاوتی عرضه شده است. نظریة ارتباطات گلوله‌‌ای بر شکل‌‌گیری هویت بر مبنای رسانه‌‌ها تأکید کرده است. دربرابر، برخی صاحب‌‌نظران به قدرت تحلیل اطلاعات و فرهنگ بهره‌‌وری از رسانه‌‌ها اشاره کرده‌‌اند. در این ‌میان، برخی نیز با عرضة رویکرد تعادلی بر نقش دوگانه و متناقض رسانه‌‌ها در شکل‌‌دهی و فرسایش هویت ملی تأکید داشته‌‌اند. با توجه به موارد فوق، هدف اساسی این مقاله بررسی میزان و نوع محتوای برنامه‌‌‌‌های مورد استفاده از رسانه‌‌های تلویزیون و ماهواره و اینترنت و میزان گرایش به هویت ملی شهروندان و نیز چگونگی رابطه بین متغیرهای فوق در جامعة آماری مورد مطالعة کاشان، به‌منزلة شهری سنتی و در معرض نوگرایی، است.
این پژوهش از نوع مطالعة پیمایش بوده است و داده‌‌های تحقیق با استفاده از روش پرسش‌نامه توأم با مصاحبه جمع‌‌آوری شده است. برای سنجش متغیرهای اصلی و وابستة تحقیق از ده گویه در قالب طیف لیکرت استفاده شده است. اعتبار و روایی طیف با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بررسی و با توجه به نتایج آزمون (84/0=a) تأیید شده است. درمجموع، یافته‌‌های تحقیق و نتایج محاسبات آماری مربوطه رابطة معنی‌‌دار و مثبت بین میزان استفاده از تلویزیون و میزان گرایش به هویت ملی (252/0=T_b) و نیز رابطة معنی‌‌دار و منفی بین میزان استفاده از ماهواره و اینترنت با میزان گرایش به هویت ملی را به‌ترتیب با 199/0- و 271/0-=T_c در سطح اطمینان 99% تأیید کرده است. هم‌چنین، نتایج آزمون کای‌اسکوئر معنی‌‌داری رابطه بین نوع محتوای برنامه‌‌های مورد استفاده از تلویزیون و ماهواره و اینترنت با میزان گرایش به هویت ملی را تأیید کرده است. نتایج تحلیل رگرسیون با ضریب بتای 276/0- تأثیر منفی متغیر میزان استفاده از ماهواره و با ضریب بتای 268/0 تأثیر مثبت میزان استفاده از تلویزیون در میزان گرایش به هویت ملی پاسخ‌گویان را نشان می‌‌دهد.

چکیده استفاده از نرم‌افزارهای صوتی، به‌منزلة یکی از عوامل تأثیرگذار در کیفیت برنامه‌سازی، با ایجاد بهبود در کیفیت برنامه‌ها، تأثیر برنامه‌ها را در مخاطبان دوچندان کرده و با ایجاد صحنه‌های صوتی، تأثیر شگرفی در آن‌ها داشته و موجب افزایش بهره‌وری برنامه‌سازان در نتیجة حضور نرم‌افزارهای نوئندو و آدوب آوُدیشین شده است. هدف کلی در این پژوهش بررسی تأثیرات استفاده از نرم‌افزارهای صوتی در محیط سازمانی رادیو است که با استفاده از روش پیمایشی و ابزار پرسش‌نامه در بین 135 نفر از برنامه‌سازان مراکز صدا و سیمای منطقة شمال ‌غرب، شامل مراکز اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، و زنجان انجام گرفته است. نتایج آزمون فرضیه‌ها نشان‌دهندة وجود رابطة معنادار بین متغیرهای تأثیرات استفاده از نرم‌افزارهای صوتی و قلمروهای محیط رادیویی در ارتباط با شکل و محتوای برنامه‌های رادیویی برنامه‌‌سازان بوده است.