نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
2 استادیار گروه مدیریت، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
3 دانشگاه خوارزمی
چکیده
امروزه می‌توان کنترل و هدایت افکار عمومی را یکی از مأموریت‌های اصلی رسانه‌ها دانست. در این پژوهش الگویی از استفاده صاحبان قدرت از رسانه‌ها با هدف تأثیرگذاری بر سرمایه فرهنگی و سبک زندگی افراد جامعه ارائه و آزمون شده است. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان یکی از دانشگاه‌های دولتی کشور بودند که 280 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات، از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. در بخش آمار توصیفی، برای تحلیل اطلاعات جمعیت‌شناختی از نرم افزار SPSS نسخه 26 استفاده شد. برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از آمار استنباطی در قالب روش مدل‌سازی معادلات ساختاری و نرم افزار SMART PLS نسخه 3 بهره گرفته شد. طبق نتایج پژوهش، بین سیاستگذاران و رسانه، رسانه و سرمایه فرهنگی و سرمایه فرهنگی با سبک زندگی جامعه رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد؛ اما سواد رسانه‌ای، تأثیر رسانه‌ها بر سرمایه فرهنگی را تعدیل نمی‌کند. نتایج این پژوهش کاربردهایی برای اصحاب رسانه و سیاستگذاران این حوزه دارد که در بخش پایانی پژوهش به اهم آنها اشاره شده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Investigating the impact of media policies and consumption on cultural capital and lifestyle: the moderating role of media literacy
نویسندگان [English]
- Faraz Sadeghvaziri 1
- Elham Ebrahimi 2
- saeed shadman 3
1 Assistant Professor, Department of Business Administration, Faculty of Management, Kharazmi University, Tehran, Iran.
2 Assistant professor, management department, institute for humanities and cultural studies
3 kharazmi university
چکیده [English]
Today, controlling and directing public opinion can be considered as one of the main missions of the media. In this research, a model of the use of media by those in power with the aim of influencing the cultural capital and lifestyle of society is presented and tested. The statistical population of the study was students of one of the public universities in the country, 280 of whom were selected as a sample. Library and field methods (questionnaire) were used to collect information. In the descriptive statistics section, SPSS software version 26 was used to analyze demographic information. To test the research hypotheses, inferential statistics in the form of structural equation modeling and SMART PLS version 3 software were used. According to the research results, there is a direct and significant relationship between policy makers and media consumption, media consumption and cultural capital and cultural capital with the lifestyle of society; But media literacy does not moderate the impact of the media on cultural capital. The results of this research have applications for the media and policy makers in this field, the most important of which are mentioned in the final part of the research.
کلیدواژه‌ها [English]
- Policy making
- Media
- Cultural capital
- Life style
- Media literacy
آزاد مجد، افروشه؛ رسولی، محمدرضا و دادگران، سید محمد (1398). «ارائه مدل تأثیر پوشش اخبار توسعه اجتماعی بر ذائقه‌سازی افکار عمومی (مورد مطالعه: برنامه 60 دقیقه شبکه خبری بی بی سی فارسی)». مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 12(1)، 55 -68.
اژدری، بهناز (1397). «نقش سواد رسانه‌ای در هویت‌یابی و ضرورت آموزش آن در رشته علوم سیاسی». جستارهای سیاسی معاصر، 9(2)، 104-83.
الوندی، هومن؛ باقی نصرآبادی، علی و صادق‌زاده، حسن (1400). «رابطه میان ویژگی‌های مصرف رسانه‌ای خانواده‌های بوشهری با شاخص‌های مطلوب مصرف (مطالعه موردی: شبکه‌های اجتماعی مجازی)» پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی، 11(23)، 94-61.
باهنر، ناصر و روحانی، محمدرضا (1390). «رسانه‌های جمعی و مسئولیت اجتماعی؛ مطالعه تطبیقی رویکرد اسلامی و غربی». دین و ارتباطات، 18(1)، 5 – 34.
بنی‌هاشمی، سید محسن و غلامپور، مهدی (1398). «تأثیر سواد رسانه‌ای بر سرمایه فرهنگی (مطالعه موردی مؤسسات فرهنگی قرآنی اصفهان)». مطالعات رسانه‌ای، 14(46)، 127 – 139.
تسلیمی، محمدسعید و کلاته آقامحمدی، آمنه (1394). «بازطراحی سازوکار سیاست‌گذاری رسانه‌ای متأثر از رویکرد ارتقای سواد رسانه‌ای (مورد مطالعه: سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران)». تحقیقات فرهنگی ایران، 8(2)، 1 – 28.
حسینی، سید بشیر (1392). «سواد رسانه‌ای راهبرد استحکام هویت فردی و ملی». مطالعات ملی، 14(2)، 99-120.
درودیان، حمید؛ محمدپور، سارا و شیری، طهمورث (1399). «رابطه میزان استفاده از شبکه‌های تلویزیونی صدا و سیما و سرمایه فرهنگی دانشجویان (دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب)». پژوهش اجتماعی، 12(46)، 19 – 32.
دیباجی، سید محمدعلی و رئیس میرزایی، زهرا (1390). «پرداختن به فلسفه رسانه». مطالعات میان رشته‌ای در رسانه و فرهنگ، 1(2)، 49 – 65.
رفیعی دولت‌آبادی، محمدرضا؛ عبدالرحمانی، رضا؛ ترابی، یوسف و کشیشیان سیرکی، گارینه (1398). «تأثیر سیاست‌گذاری دولت در حوزه شبکه‌های اجتماعی مجازی بر امنیت ملی». پژوهش‌های اطلاعاتی و جنایی، 14(4)، 153 – 176.
روشندل اربطانی، طاهر (1394). «پژوهشی بنیادین در حوزه مفاهیم نظری سیاست‌گذاری رسانه‌ای». مدیریت دولتی، 7(3)، 481 – 504.
طالبیان، حامد و طالبیان، سارا (1398). «فهم دلالت‌های سیاستی قوانین و مقررات رسانه‌های پخش گسترده در ایران». مطالعات فرهنگ و ارتباطات، 20(47)، 187 – 224.
فتاحی، هدا؛ حقیقتیان، منصور و هاشمیانفر، سید علی (1398). «بررسی عوامل اجتماعی- فرهنگی مرتبط با سبک زندگی سلامت محور جوانان شهر اصفهان». مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 12(1)، 159-172.
فتحی، سروش و مختارپور، مهدی (1393). «بررسی نقش و تأثیر رسانه‌های نوین تصویری در تغییر سبک زندگی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه علوم و تحقیقات تهران). مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 6(2)، 101 – 118.
فرقانی، محمدمهدی و مهاجری، ربابه (1397). «رابطه بین میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی و تغییر در سبک زندگی جوانان». مطالعات رسانه‌های نوین، 4(13)، 259 – 292.
قادری، مهدی؛ ملکی، امیر و احمدنیا، شیرین (1395). «از سرمایه فرهنگی بوردیو تا سرمایه فرهنگی مرتبط با سلامت به تعبیر آبل: کاربرد شاخص‌های نوین در تبیین سبک زندگی سالم». رفاه اجتماعی، 16(62)، 9 – 58.
مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، «آخرین یافته‌ها در خصوص میزان استفاده از رسانه‌های اجتماعی در ایران»، خرداد 1401، برگرفته از:
مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، «نگرش شهروندان درباره رسانه‌های اجتماعی»، مرداد 1400، برگرفته از:
میرشکاران، حلیمه؛ افروزه، محمدصادق و صفری جعفرلو، حمیدرضا (1400). «رابطه مدیریت بدن و امنیت اجتماعی با نقش میانجی مصرف رسانه‌ای در بین زنان شهر شیراز». پلیس زن، 15(35)، 171-145.
نیازی، محسن؛ افرا، هادی؛ نژادی، اعظم و سخایی، ایوب (1397). «فراتحلیل رابطه سرمایه فرهنگی و سبک زندگی». جامعه‌شناسی کاربردی، 29(4)، 1 – 20.
Alić, S. (2010). Philosophy of Media–Is the Message. Synthesis philosophica, 50(2), 201-210.
Celik, I., Muukkonen, H., & Dogan, S. (2021). A model for understanding new media literacy: Epistemological beliefs and social media use. Library & Information Science Research, 43(4), 101125.
Collins, E., Jensen, M., Kanev, P., & MacCalla, M. (2004). Shifting Power: US Hegemony and the Media. The Interdisciplinary Journal of International Studies, 2, 21-49.
Cuellar-Fernandez, B., Fuertes-Callén, Y., & Laínez-Gadea, J. A. (2010). The impact of corporate media news on market valuation. Journal of Media Economics, 23(2), 90-110.
Cuñado, J., & de Gracia, F. P. (2012). Does media consumption make us happy? Evidence for Spain. Journal of Media Economics, 25(1), 8-34.
de Leeuw, S. E., Azrout, R., Rekker, R. S., & Van Spanje, J. H. (2020). After All This Time? The Impact of Media and Authoritarian History on Political News Coverage in Twelve Western Countries. Journal of Communication, 70(5), 744-767.
De Vreese, C. H., & Boomgaarden, H. G. (2006). Media effects on public opinion about the enlargement of the European Union. JCMS: Journal of Common Market Studies, 44(2), 419-436.
Dehnavi, G. D., Parsamehr, M., & Naseri, S. (2014). Cultural capital and high-risk behaviors among youth. International journal of high-risk behaviors & addiction, 3(1).
Freedman, D. (2010). Media policy silences: The hidden face of communications decision making. The International Journal of Press/Politics, 15(3), 344-361.
GALLUP, Young People Rely on Social Media, but Don't Trust It, November 2021, Retrieved from: https://news.gallup.com/opinion/gallup/357446/young-people-rely-social-media-don-trust.aspx
Goßmann, F. (2018). Measuring cultural capital in the NEPS. NEPS Survey, 48, 1 – 58.
Han, S., & Lee, Y. (2022). Analysis of the impacts of social class and lifestyle on consumption of organic foods in South Korea. Heliyon, e10998.
Happer, C., & Philo, G. (2013). The role of the media in the construction of public belief and social change. Journal of social and political psychology, 1(1), 321-336.
Hashemi, N., Sebar, B., & Harris, N. (2018). The relationship between cultural capital and lifestyle health behaviours in young people: a systematic review. Public health, 164, 57-67.
Intravia, J., Wolff, K. T., Paez, R., & Gibbs, B. R. (2017). Investigating the relationship between social media consumption and fear of crime: A partial analysis of mostly young adults. Computers in Human Behavior, 77, 158-168.
Karaduman, S. (2015). The role of critical media literacy in further development of consciousness of citizenship. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 174, 3039-3043.
Keremoğlu, E., & Weidmann, N. B. (2020). How dictators control the internet: a review essay. Comparative Political Studies, 53(10-11), 1690-1703.
Kizgin, H., Jamal, A., Dey, B. L., & Rana, N. P. (2018). The impact of social media on consumers’ acculturation and purchase intentions. Information Systems Frontiers, 20(3), 503-514.
Kline, R. B. (2013). Beyond Significance Testing: Statistics Reform in the Behavioral Sciences. American Psychological Association.
Koiranen, I., Koivula, A., Saarinen, A., & Keipi, T. (2020). Ideological motives, digital divides, and political polarization: How do political party preference and values correspond with the political use of social media?. Telematics and Informatics, 46, 101322.
Leeson, P. T., & Coyne, C. J. (2005). Manipulating the media. Institutions and Economic Development, 1(2), 67-92.
Ma, J., Seenivasan, S., & Yan, B. (2020). Media influences on consumption trends: Effects of the film Food, Inc. on organic food sales in the US. International Journal of Research in Marketing, 37(2), 320-335.
Olviia, h., Svitlana, f. (2018). social media influence on public opinion and youth behavior. Publishing House “Baltija Publishing”, 350-369.
Paek, H. J., & Pan, Z. (2004). Spreading global consumerism: Effects of mass media and advertising on consumerist values in China. Mass Communication & Society, 7(4), 491-515.
Pedersen, W., Jarness, V., & Flemmen, M. (2018). Revenge of the nerds: Cultural capital and the politics of lifestyle among adolescent elites. Poetics, 70, 54-66.
Pouyamanesh, J. (2013). The effect of bad lifestyle on increasing aggression. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 84, 1634-1638.
Purtilo-Nieminen, S., Vuojärvi, H., Rivinen, S., & Rasi, P. (2021). Student teachers' narratives on learning: A case study of a course on older people's media literacy education. Teaching and Teacher Education, 106, 103432.
Ren, W., Zhu, X., & Yang, J. (2022). The SES-based difference of adolescents’ digital skills and usages: An explanation from family cultural capital. Computers & Education, 177, 104382.
- Mo Jang, Joon K. Kim. (2017). Third person effects of fake news: Fake news regulation and media literacy interventions. Computers in Human Behavior, 1-34.
Soroka, S., Lawlor, A., Farnsworth, S., Young, L., Ramesh, M. H., Fritzen, S., & Araral, E. (2012). Mass media and policymaking. Routledge handbook of public policy, 1-15.
Tourangeau, W. (2018). Power, discourse, and news media: examining Canada’s GM alfalfa protests. Geoforum, 91, 117-126.
Tsatsou, P. (2009). Des Freedman: The Politics of Media Policy. International Journal of Communication, 3, 883-886.
Van Dijk, T. A. (1995). Power and the news media. Political communication and action, 6(1), 9-36.
W Lawrence, N. (2014). Social Research Methods: Qualitative and Quantitative Approaches. Pearson, 38-40.
)