مطالعات بین‌رشته‌ای در رسانه و فرهنگ

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

نقش صداوسیما در مقابله با شایعات سیاسی انتشار یافته در شبکه‌های اجتماعی مجازی

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه صداوسیما

2 پژوهشگر/ سازمان صداوسیما

چکیده

هدف از این پژوهش کیفی که با روش گراندد تئوری انجام شده است، شناسایی مناسب-ترین اقدامات سازمان صداوسیما در مقابله با شایعات سیاسی منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی مجازی درکشور است. جامعه آماری خبرنگاران و دبیران خبر سازمان صداوسیما است که از میان آنها در خبرگزاری صداوسیما و شبکه‌های خبر، العالم و پرس تی‌وی به عنوان چارچوب نمونه‌گیری پژوهش، با نمونه‌گیری هدفمند 26 نمونه انتخاب گردیدند که با ابزار مصاحبه نیمه‌ساخت‌یافته، داده‌های پژوهش از آنها گرداوری و با روش تحلیل مقایسه‌ای مداوم، تحلیل، تبیین و کدبندی شد. براساس نتایج پژوهش مناسب‌ترین اقدام رسانه ملی جهت مقابله با شایعات سیاسی منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی مجازی تشخیص به موقع شایعه، منبع تولید شایعه و هدف از انتشار آن است که می‌بایست با انجام اقدامات اصولی و برنامه‌ریزی شده جهت مقابله با شایعه از جمله آشنایی مخاطبان به ویژگی‌های شایعات اتتشار یافته در فضای مجازی، پوشش خبری مناسب و رفع ابهام از فضای سیاسی و اجتماعی کشور و حضور تأثیرگذار در فضای مجازی، با مناسب ترین روش شایعات موجود را تکدیب و اعتبار و جایگاه قطب خبری بودن خویش در جامعه را حفظ نماید و از دیگر سو با اقدامات پیشگیری کننده، مانع از تولید و انتشار شایعات دیگر در جامعه شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The role of IRIB in countering political rumors spread on virtual social networks

نویسندگان [English]

  • ardeshir zabolizadeh 1
  • morteza shams 2

1 faculty member IRIB University

2 Researcher/ IRIB

چکیده [English]

The purpose of this qualitative research, which has been done by grounded theory method, is to identify the most appropriate actions of IRIB in dealing with political rumors published on virtual social networks in the country. The statistical society is IRIB’s journalists and editors. Among them in IRIB news agency, IRINN, Alalam and Press TV as the research sampling framework, 26 Sample were selected by purpose sampling and the data were collected from semi-structured interview tools and were coded by Constant Comparative Analysis method. According to the results of the research, the most appropriate national media action to deal with rumors published on social networks is the timely discovery of rumors, the source of rumor and the purpose of its release which should be done by taking rigorous and planned actions, including audience acquaintance with the characteristics of Published rumors in cyberspace, appropriate news coverage and uncertainty over the political and social atmosphere of the country and the influential presence in cyberspace, recounting rumors with the most appropriate method and maintain the credibility and position of our news poles in society and on the other hand, by preventative measures, prevent the production and dissemination of other rumors in the community.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cyberspace
  • Virtual social networks
  • Political Rumor
  • IRIR
  • Grounded Theory
مراجع
استراس، آنسلم وکربین، جولیت (1385). اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی: رویه ها و روش ها، ترجمه بیوک محمدی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
افروز، غلامعلی (1376). روان­شناسی شایعه و روش­های مقابله. تهران: چاپخانه دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
آلپورت، جی. دبلیو و پستمن، لئو (1374). روان­شناسی شایعه، ترجمه ساعد دبستانی، تهران: مرکز تحقیقات مطالعات و سنجش برنامه­ای صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
بلیک، رید و هارولدسن، ادوین (1378). طبقه­بندی مفاهیم در ارتباطات، ترجمه مسعود اوحدی، تهران: انتشارات سروش.
بهمنی، مهرزاد (1392). نظرسنجی از شهروندان 15 سال و بالاتر تهرانی درباره شبکه های اجتماعی و نحوه تعامل با آنها، تهران: مرکز تحقیقات سازمان صداوسیما.
ترلو، کریسپین و لنگل، لورد و تومیک، آلیس (1389).  ارتباطات کامپیوتر- واسط، ترجمه سروناز تربتی، تهران: انتشارات جامعه شناسان.
دانش، پروانه و  شواخی، محمدرضا زواره و  عظیمی، فریبا (1398). تاثیر شایعه فضای مجازی بر نظم و امنیت جامعه؛ دیدگاه پژوهی کارمندان شهرداری تهران، فصلنامه علوم خبری، 8 (29)، 156-175.
دهقان­شاد، حوری (1390). «چگونگی گردش شایعات سیاسی در فضای اینترنت»، فصلنامه مطالعات رسانه­ای، 6(14)، 33-41.
سعادتی، مجید و نصراللهی، اکبر و سعدی پور، اسماعیل و رحمان زاده، سید علی. (1399)، شناسایی عوامل مؤثر بر تقویت حضور خبرگزاری صداوسیما در شبکه‌های اجتماعی(اینستاگرام و توییتر)، فصلنامه علمی رسانه‌های دیداری و شنیداری، 14(4)، 87-121.
شمس، مرتضی, فرقانی, محمد مهدی. (1397). شبکه‌های اجتماعی مجازی و تولید شایعات در انتخاباتِ سیاسی (مطالعه موردی: شبکه اجتماعی اینستاگرام)، فصلنامه رسانه های دیداری و شنیداری، 12(28)، 95-120.
علیخانی، مصطفی و اسکندری، حسین (1393). نظریه پردازی و کشف الگوی مقابله با اختلالات جنسی آسیب زای منجر به اختلافات زناشویی، فصلنامه پژوهش های علوم شناختی و رفتاری، شماره13: 12-1.
کاپفرر، ژان نوئل (1380). شایعه، ترجمه خداداد موقر، تهران: نشر و پژوهش شیرازه.
کریمی، یوسف (1384). روانشناسی اجتماعی، تهران: انتشارات رشد.
لیندوف، تامس و تیلور، برایان (1388). روش­های تحقیق کیفی در علوم ارتباطات، ترجمه عبدالله گیویان، تهران: انتشارات همشهری.
مجرد، فرشته و جویباری، لیلا و ثناگو، اکرم (1396). ارزیابی و نقدکیفیت مطالعات گرانددتئوری، نشریه پژوهشی- تحلیلی دانشکده پرستاری الیگودرز، شماره 29: 45-37.
مجدی­زاده، زهرا و موسوی، میلاد (1399). «چیستی و چرایی اخبار جعلی در عصر دیجیتال: فراتحلیل کیفی»، فصلنامه مطالعات میان­رشته­ای ارتباطات و رسانه، 3 (7)، 93-124.
Allcott, H., & Gentzkow, M. (2017). Social media and fake news in the 2016 election. Journal of economic perspectives, 31(2), 211-36.
Bennet, J. Owers, M. & Tuker, M. (2010). Workplace of Social Networking. Property Management. Vol. 28, No. 3, pp. 138.
Boyd, D. & Ellison, N. (2007). Social Network Sites: Definition, History and Scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication. Vol. 133, PP. 210-230.
Edy, J. A., & Risley‐Baird, E. E. (2016). Rumor communities: The social dimensions of Internet political misperceptions. Social Science Quarterly, 97(3), 588-602.
Dennis, A. R., & Valacich, J. S. (1999, January). Rethinking media richness: Towards a theory of media synchronicity. In Proceedings of the 32nd Annual Hawaii International Conference on Systems Sciences. 1999. HICSS-32. Abstracts and CD-ROM of Full Papers (pp. 10-pp). IEEE.Glaser, B. (1998). Doing grounded theory: Issues and discussions. 1st ed. California: Sociology Press; 5-6, pp.66- 68.
Cook, J., Lewandowsky, S., & Ecker, U. K. H. (2017). Neutralizing              misinformation through inoculation: Exposing misleading argumentation techniques reduces their influence. Plosone, 12(5), e0175799. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0175799
Johansson, M. (2008). “Presentation of the Political Self: Commitment in Electoral Media Dialogue, Journal of Language and Social Psychologe, Vol. 27, No. 4, 2008, pp. 397-408.
Kaplan A & Haenlein, M. (2010). Users of the world, unite! The challenges and opportunities of social media Business Hori-zons, 53(1), pp. 59-68.
Larkin, J (2017). Ignorance Isn’t Strength: The Need for Secondary Education to Address Fake News. Education and Human Development Master’s Theses. https://digitalcommons.brockport.edu/ehd_theses/875.
Morse, JM., Field, PA. (1995). Qualitative research methods for health professionals. California: Sage Pub.
Pempek, A. (2009). College Students Social Networking Experiences on Face Book. Journal of Applied Developmental Psychology, Vol. 30, No. 3, pp. 227-238.
Sikolia D, Biros D, Mason M, Weiser M. (2013). Trustworthiness of Grounded Theory Methodology Research in Information Systems. MWAIS. 16:1-5.
Srivasta, S. S., & Kurup, D. (2012). After rumours, northeast people flee Bangalore. The Hindu, from ttp://www.thehindu.com/news/national/karnataka/after-rumoursnortheast- people-flee-bangalore/article3776549.ece.
Speziale, H. S., Streubert, H. J., & Carpenter, D. R. (2011). Qualitative research in nursing: Advancing the humanistic imperative. Lippincott Williams & Wilkins.
Struass, Anselm. Corbin, Juliet M. (1998). Basic of Qualitative Research: Techniques and   Procedures for Developing Grounded Theory. California, San Francisco. Sage Publication, 1998. 312 pages.
Van Dijk, J. (2005). The Deepening Divide: Inequality in the Information Socity. London: sage.
مطالعات بین‌رشته‌ای در رسانه و فرهنگ
دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 21
شهریور 1400
صفحه 105-138
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار