نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشکده رفاه،تهران، ایران

2 عضو هیات علمی دانشگاه علوم م معارف قرآن، تهران، ایران

3 دانشیار دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، تهران،ایران

چکیده

حوزه حله در سده های میانی جایگزین حوزه های بغداد و نجف شد. حلیان با فراغت سیاسی که درپی برچیده شدن خلافت عباسی ایجاد شده بود، گام های ارزشمندی در جهت توسعه فرهنگ آموزش تطبیقی برداشتند. سرآمد حلیان در این عرصه محقق حلّی و علامه حلّی بودند که احاطه کامل به آرای کلامی،فقهی وتفسیری اهل سنت داشتند و به دور از تعصبات وتعلقات اعتقادی ومذهبی ونگرش های یک سویه به تطبیق نظرات آنان با آراء فقیهان امامیه پرداختند.در عین حال عالمان شیعی شهرحله ضمن نگارش آثاری بامحوریت مسائل اختلافی پایه گذاران آموزش تطبیقی درون مذهبی بودند.

اهمیت فعالیت حلیان در زمینه آموزش تطبیقی با توجه به موقعیت زمانی آنان، حفظ ،انتقال ورساندن میراث پیشینیان به آیندگان و ارائه الگوی نظری وعملی در مواجهه با آراء مخالفان ومکاتب فکری گوناگون است،به زعم نویسندگان مقاله برخلاف تلقی ها وبرداشت های مشهور،نظام آموزش تطبیقی جامعه علمی وفکری حله دراعصارمتوالی روش تعریف شده ونظام مندی برای انتقال یافته های علمی خودپیش گرفته است که می تواند به عنوان الگوی موفق دراین زمینه ازمنابع اساسی برنامه ریزی آموزش تطبیقی علوم انسانی دوره معاصر قرارگیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The role of Helleh field in the development of comparative education culture

نویسندگان [English]

  • Zahra Taheripour 1
  • Seyyed Mostafa Malihi 2
  • Abdolrahim Hosseeini 3

1 عضو هیئت علمی دانشکده رفاه،تهران، ایران

2 عضو هیات علمی دانشگاه علوم م معارف قرآن

3 دانشیار دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، تهران،ایران

چکیده [English]

Halleh district replaced Baghdad and Najaf districts in the middle centuries. With the political freedom that was created after the overthrow of the Abbasid Caliphate, the Helians took valuable steps in the direction of developing the culture of comparative education. The leaders of Haliyan in this field were Mohaghegh Halli and Allameh Halli, who were completely surrounded by the theological, jurisprudential, and exegetical opinions of the Sunnis, and far from their prejudices, religious affiliations, and one-sided attitudes, they tried to adapt their opinions to the opinions of Imamiyya jurists. At the same time, Shiite scholars While writing works centered on controversial issues, Shahrhalla was the founder of intra-religious comparative education.

The importance of Helian's activity in the field of comparative education according to their time situation is to preserve, transfer and convey the legacy of the predecessors to the future and provide a theoretical and practical model in the face of the opinions of the opponents and various schools of thought. The comparative scientific and intellectual community of Helleh has developed a defined method and a system for the transmission of scientific findings in successive ages, which can be placed as a successful model in this field, one of the

کلیدواژه‌ها [English]

  • Comparative education
  • jurisprudence
  • interpretation
  • kalam
  • hallah
  • ابن زهره، محمد بن حمزه (1962)، غایه الاختصار فی البیوتات العلویه ا لمحفوظه من الجار ، تحقیق محمد صادق بحر العلوم، نجف ، منشورات المطبعه الحیدریه
  • ابن ادریس حلی،محمد بن احمد(1410)،السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم: موسسه النشر الاسلامی
  • افندی الاصبهانی، میرزا عبدالله (1403) ، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، تحقیق سید احمد حسینی، بی جا
  • ابن مطهر حلی، علی بن یوسف (1408) ، العدد القویه لدفع المخاوف الیومیه، تحقیق سید مهدی رجائی، قم: منشورات آیت الله مرعشی
  • اشمیتکه، زابینه (1378)، اندیشه های کلامی حله، مشهد : آستان قدس رضوی
  • اعرجی، سید زهیر (1341)، مناهج الفقها، فی المدرسه الامامیه، نشریه تراثنا، سال 26، عدد 3 و 41
  • ابن زهره، حمزه بن علی و بهادری، ابراهیم (1417) غنیه النزوع الی علمی الاصول و الفروع، قم، ایران : موسسه امام صادق (ع)
  • ابن مشهدی ، محمد (1419)، المزار ، تحقیق جواد القیومی، طهران : موسسه آفاق
  • امین عاملی، محسن (بی تا)، اعیان الشیعه، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات
  • بحرانی، یوسف بن احمد (بی تا)، لولو البحرین فی الاجازات و تراجم رجال الحدیث،

قم: موسسه آل البیت لاحیاء التراث

  • بروجردی، علی (1410)، طرائف المقال، تحقیق سید مهدی رجائی، بی جا، بی نا
  • تهرانی، یوسف (بی تا)، الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، قم: موسسه نشر اسلامی
  • جعفریان، رسول (1390)، تاریخ تشیع ایران از آغاز تا طلوع دولت صفوی، تهران: نشر علم
  • حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله(1941)، کشف الظنون عن اسامی الکتب و الفنون، بغداد: مکتبه المثنی
  • خفاجی، ثامر کاظم( 1428)، من مشاهیر الاعلام الحله الفیحاء الی القرن العاشر الهجری، قم: مکتبه آیه الله المرعشی النجفی
  • خوئی، عبدالقاسم (1430)، معجم رجال الحدیث و تفضیل طبقات الرواه ، قم: منشورات آیت الله خوئی
  • حر عاملی، محمد بن حسن (1362)، امل الامل، قم: دارالمکتب الاسلامیه.
  • حلی، حسن بن یوسف، (1413)، مختلف الشیعه فی احکام الشریعه، قم: دفتر انتشارات اسلامی
  • همو، (1982)، نهج الحق و کشف الصدق، لبنان، دارالکتب لبنانی
  • همو (بی تا)، جذبه ولایت، ترجمه منهاج الکرامه فی معرفه الامامه ، نگارش احمد حسینی چالوسی، تهران : معراج.
  • همو (1413) کشف الیقین فی فضائل امیرالمومنین، تحقیق علی آل کوثر، قم، مجمع احیاء الثقافه الاسلامیه،
  • همو (1414)، تذکره الفقهاء ، چاپ اول، بی جا، موسسه آل البیت (ع) لاحیاء التراث
  • همو (1387 ش ) الاسرار الخفیه فی العلوم العقلیه، قم: بوستان کتاب
  • سید بن طاووس، علی بن موسی (1412)، کشف المحجه لثمره البهه، قم : مکتب الاعلام الاسلامی
  • سید بن طاووس، علی بن موسی (1409)، اقبال الاعمال، تهران: دارالکتب الاسلامیه
  • صادقی، مصطفی، ملاحم ابن نادی و ملحمه
  • ضیایی، غلام محمد و میرزایی، عبدالاحمد ( 1400)، مقایسه روش استنباط علامه حلی در مختلف الشیعه و ابن عابدین حنفی در رد المختار علی در المختار، پ***وهش های تطبیقی فقه مذاهب اسلامی،دوره 3شماره 1
  • عظیمی، حبیب الله. (1385)، تاریخ فقه و فقها، انتشارات اساطیر، تهران، ج اول
  • علم الهدی ، محمد صادق، alamolhoda
  • گلبرگ، اتان، بی تا، کتابخانه ابن طاووس، مترجم : سید علی قرائی، رسول جعفریان، قم : صدرا
  • طاهری پور، زهرا (1396)، اوضاع سیاسی، اجتماعی و تمدنی حله (از سده پنجم تا سده نهم هجری)، تهران : دهکده هوسم
  • طهرانی ، شیخ آغا بزرگ (1398)، الذریعه الی تصانیف الشیعه، تهران : المکتبه الاسلامیه
  • فیض ، علیرضا، (1358)، فقه مقارن چاره جویی و تلاش برای رفع اختلافات فقهی، مقالات و بررسی ها ، شماره 32 و 33.
  • قمی، عباس (1414) ، سفینه البحار، قم: دار الاسوه للطباعه و النشر
  • کرکوش حلی، یوسف (1385)، تاریخ حله ، قم: منشورات شریف رضی
  • محقق حلی، نجم الدین ابی القاسم جعفربن الحسن (1364)، المعتبر فی شرح المختصر، قم: موسسه سید الشهدا
  • مطهری، مرتضی، (بی تا) ،کلیات علوم اسلامی ، قم : انتشارات صدرا
  • موسوی بجنوردی، محمد کاظم(1383)، دائره المعارف بزرگ اسلامی جلد سوم، تهران: مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی

-یعقوبی، احد بن ابی یعقوب (بی تا)، تاریخ یعقوبی، بیروت: دارحادر 

  • خیر الدین الزرکلی (2002). الأعلام. بیروت، لبنان: دار العلم للملایین. ط پانزدهم.
  • جمعی از بزرگان، تأریخ الفقه و تطوراته (المنتخب)، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا.
  • الکندی،حسین جوید(2023م)الجوانب المنسیه من جهودعلماءالحله السیفیه، دار الولاء لصناعة النشر،بغداد،ط اول.