نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی
نویسنده
استادیارجامعه شناسی، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده
روش پژوهش مورد استفاده در این تحقیق روش تحلیل گفتمان و نشانه شناسی گفتمانی است و گفتمان های سینمای دینی پس از شناسایی مورد بررسی قرار گرفته اند. یافته های تحقیق نشان می دهد که با توجه به تحلیل گفتمان ها و نشانه شناسی آثار سینمایی مورد بررسی پنج گفتمان اصلی شامل گفتمان انقلاب اسلامی و دفاع مقّدس، گفتمان شهرگریزی و روستاگرایی، گفتمان فردیت محور، گفتمان دینداری تساهل و تکثرگرا و گفتمان بازگشت شناسایی شدند. در گفتمان دینداری تساهل و تکثرگرا و گفتمان فردیت خواهی، تخاصم ها و ستیزهایی با گفتمان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و گفتمان بازگشت محسوس و هوایدا است. همچنین بین گفتمان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و گفتمان بازگشت همپوشانی هایی موجود است. این همپوشی بین این دو گفتمان و گفتمان شهرگریزی و روستاگرایی نیز صدق می کند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Image-making Media System, the Requirement of Islamic-Iranian Civilization (With an Emphasis on the Cinematic Discourses in the four Decades after the Islamic Revolution)
نویسنده [English]
- Mehdi Mokhtarpour
Assistant Professor of Sociology, Department of Sociology, West Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]
The research method used in this research is the method of discourse analysis and discourse semiotics, and religious cinema discourses have been examined after identification. The findings of the research show that according to the analysis of the discourses and semiotics of the examined film works, five main discourses were identified, including the discourse of the Islamic revolution and the holy defense, the discourse of urbanization and ruralism, the discourse of individuality, the discourse of religious tolerance and pluralism, and the discourse of return. . In the discourse of religious tolerance and pluralism and the discourse of individualism, conflicts and conflicts with the discourse of the Islamic revolution and holy defense and the discourse of return are felt and airy. Also, there are overlaps between the discourse of the Islamic revolution and holy defense and the discourse of return. This overlap between these two discourses and the discourse of urbanism and ruralism also applies.
کلیدواژه‌ها [English]
- media
- civilization
- cinematic discourses
- semiotics
- Islamic revolution
- اسدی شیاده، مریم (۱۳۹۰)، بررسی انواع دینداری زنان در شهرستان آمل، مقایسه دینداری دختران دهه ۶۰ با دینداری مادرانشان. پایان نامه کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی. دانشگاه علم و فرهنگ.
- اسفندیاری، شهاب، حسینی، سید عماد (1397)، سینمای ملی به منزلۀ هنر تمدن ساز؛ رهیافتی به دیدگاه های سید مرتضی آوینی، مجموعه مقالات دومین همایش ملی انقلاب اسلامی و تمدن نوین اسلامی، انتشارات کانون پژوهش، تهران
- اصنافی، سید محمدرضا (1397)، نقش جامعۀ شبکه ای در تقویت گفتمان انقلاب اسلامی و لزوم بازطراحی نظام رسانه ای جمهوری اسلامی در دهۀ پنجم، مجموعه مقالات دومین همایش ملی انقلاب اسلامی و تمدن نوین اسلامی، انتشارات کانون پژوهش، تهران
- بُر، ویوین (1395)، در کتاب تحلیل گفتمان سیاسی؛ امر سیاسی به مثابه یک برساخت گفتمانی. امیر رضاییپناه و سمیه شوکتی مقرب. انتشارات تیسا. چاپ اول.
- بشیر، حسین (1395)، کاربرد تحلیل گفتمان در فهم منابع دینی. مجموعه فرهنگ هدایت. کتاب اول. دفتر تهران: نشر فرهنگ اسلامی. چاپ اول.
- بصیری، محمد علی (1397)، مطالعه تطبیقی فرصت ها و چالش های احیای تمدن نوین اسلامی، مجموعه مقالات دومین همایش ملی انقلاب اسلامی و تمدن نوین اسلامی، انتشارات کانون پژوهش، تهران
- جانستن، رابرتکی (1383)، معنویت در فیلم. فتاح محمدی. انتشارات بنیاد سینمای فارابی. چاپ اول.
- جعفریان، رسول (1385)، تاریخ سیاسی اسلام، جلد پنجم، قم،انتشارات دلیل ما، چاپ چهارم
- جوادی، علی (1397)، درآمدی بر مبانی نظری سینمای دینی از منظر تمدن نوین اسلامی، مجموعه مقالات دومین همایش ملی انقلاب اسلامی و تمدن نوین اسلامی، انتشارات کانون پژوهش، تهران
- حجتی کرمانی، علی (1351)، اسلام آیین زندگی، انتشارات تهران
- حسن‌پور، آرش، قاسمی، وحید، آقابابایی، احسان، رضایی، محمد و ربانی، علی (1398)، سنخ شناسی گفتمان های سینمای دینی پس از انقلاب اسلامی ایران، فصلنامه راهبرد فرهنگ، سال دوازدهم، زمستان ۱۳۹۸، شماره ۴۸
- خرمشاد، محمد باقر (1392)، انقلاب اسلامی و بیداری اسلامی و تمدن نوین اسلامی، مجلۀ راهبرد فرهنگ، شمارۀ بیست و سوم، پاییز، صص 127 تا 153
- دهخدا، علی اکبر (1377)، لغت‌نامه دوره کامل (16جلدی)، ناشر دانشگاه تهران
- الراشد، راشد (1390)، بیداری اسلامی نگاهی به موانع مطالبات، خلاصه مقالات همایش بیداری اسلامی، تهران، مؤسسۀ مطالعات تاریخ معاصر ایران
- رحمانی واسوکلایی، محسن (1393)، الگوهای رقابت راهبردی ایران و عربستان و امنیت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران، پایان نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز
- رز، ژیلیان (1394)، روش و روش شناسی تحلیل تصویر. سیدجما لالدین اکبر زاده جهرمی. با مقدمه دکتر محمدسعید ذکایی. انتشارات پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات. چاپ اول.
- شفیعی مازندرانی، سیدمحمد (1391)، درس هایی از وصیت نامۀ امام خمینی، قم، دفتر نشر معارف، چاپ شصت و دوم
- صادقی، علی (1397)، گذر از توهم انسان محوری و بازگشت به کرامت انسان در تمدن خدامحور، مجموعه مقالات دومین همایش ملی انقلاب اسلامی و تمدن نوین اسلامی، انتشارات کانون پژوهش، تهران
- کتابی، محمود و مهدی گنجی (1383)، دین، سرمایه اجتماعی و توسعه اجتماعی و فرهنگی. مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان. شماره 2
- کرس، گونتر و تئو ون لیوون (1395)، خوانش تصاویر. دستور طراحی بصری. سجاد کبگانی. ویراستار فرزان سجودی. انتشارات هنر نو. چاپ اول.
- کشــانی، اصغر (1383)، ســینمای دینی پس از پیروزی انقالب اسلامی (1380-1358). انتشارات مرکز اسناد انقالب اسالمی. چاپ اول.
- محمدی، منوچهر (1393)، بازتاب انقلاب اسلامی در جهان اسلام، مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شمارۀ 63، صص 119 تا 142
- معین، محمد (1386)، فرهنگ معین (یک جلدی فارسی)، ناشر زرین زبان، چاپ سوم
- منتظرالقائم، اصغر (1381)، تاریخ صدر اسلام، اصفهان، دانشگاه اصفهان، چاپ پنجم
- نامداری، روح الله (1392)، نسبت تمدن اسلامی و مدرنیته از دیدگاه امام خمینی (ره)، پایان نامۀ کارشناسی ارشد، قم، دانشگاه باقرالعلوم (ع).
- همیلتون، ملکم (1390)، جامعه شناسی دین. محسن ثالثی. تهران: انتشارات ثالث. چاپ سوم.
- Wang, J. (2014). Criticising Images: Critical Discourse Analysis of Visual Semiosis in Picture News. Critical Arts: South-North Cultural and Media Studies. 28: 2.
)