نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی، مؤسسه آموزش عالی رحمان، رامسر، ایران

2 دکترای مدیریت بازرگانی-مدیریت بازاریابی، واحد پژوهش، مؤسسه سلام اوان، آستانه اشرفیه، ایران

3 استادیار، گروه مدیریت، مؤسسه آموزش عالی رحمان، رامسر، ایران

چکیده

تبلیغات محصولات غذایی در افزایش ترجیحات، خرید و مصرف محصولات غذایی توسط کودکان و بنابراین چاقی کودکان نقش دارد. هدف پژوهش حاضر توصیف تکنیک های پیشبردی مورد استفاده در تبلیغات محصولات غذایی ناسالم در تلویزیون جمهوری اسلامی ایران است. بر همین اساس با استفاده از روش تحلیل محتوا، تبلیغات محصولات غذایی پخش شده در سه شبکه منتخب تلویزیون جمهوری اسلامی ایران در ساعات پربازدید کودکان مورد بررسی قرار گرفت. برای طبقه بندی تکنیک های پیشبردی مورد استفاده در تبلیغات از یک چارچوب کدگذاری استفاده شد. بر اساس یافته های پژوهش، 73.58 درصد محصولات غذایی تبلیغ شده ناسالم بوده و در این میان بیشترین فراوانی متعلق به دسته ی "چاشنی ها" و "روغن ها و سایر چربی ها" بود. همچنین بیشترین فراوانی تکنیک های پیشبردی استفاده شده در تبلیغات محصولات غذایی ناسالم به ترتیب متعلق به گروه های "موزیک / آهنگ"، "شادی" و "وعده غذایی به تصویر کشیده شده" بود. شایان ذکر است که اگرچه بسیاری از تبلیغات محصولات غذایی ناسالم پخش شده در ساعات پربازدید کودکان از تکنیک های ترغیب کننده کودکان استفاده می کردند، اما محتوای غذایی بیشتر این محصولات غذایی در محدوده سبز یعنی محدوده خطر پایین برای سلامتی قرار داشتند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Promotional techniques in food advertisng on Islamic Republic of Iran’s television in children’s prime time

نویسندگان [English]

  • Pouya Jamali 1
  • Fariba Esmaeilpour 2
  • Seid Abbas Ebrahimi 3

1 Master of Business Management, Rahman Institute of Higher Education, Ramsar, Iran

2 Ph.D, Business Management- Marketing Management, Department of Research, Salaam Avaan Institute, Astaneh, Iran

3 Assistant Prof., Department of Management, Rahman Institute of Higher Education, Ramsar, Iran

چکیده [English]

Food advertising contributes to increase children’s food preference, purchase and consumption, and therefore children’s obesity. This study aims to describe the promotional techniques used in unhealthy food advertising on the television channels of Islamic Republic of Iran. Accordingly, food advertising on the three television channels (in prime time for children’s television watching) was analyzed using content analysis method. In order to classify promotional techniques, a coding framework was used. Results showed that 73.58 percent of advertised food were unhealthy, and “flavors” and “oils and other fats” had the most frequencies of unhealthy food advertising. The most used promotional techniques were respectively music/ jingles, happiness, and meal portrayed. Although many of unhealthy food advertising used persuading techniques for children, the more of these food products were in the green area based on nutrient content (i.e. low risk for health).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Food advertising
  • Promotional techniques
  • Children
  • Islamic Republic of Iran’s television
  • Content analysis
اسماعیل پور، فریبا، حیدرزاده هنزایی، کامبیز، منصوریان، یزدان و خون سیاوش، محسن (1395). تجربه کودکان از شخصیت های پیشبردی چاق: یک مطالعه پدیدارشناسی. فصلنامه مدیریت بازرگانی، 8(4)،  721-744.
اسماعیل پور، فریبا و شعبانی نشتایی، میترا (1400). تکنیک های پیشبردی در جایگذاری محصولات غذایی ناسالم در مجلات کودکان. فصلنامه مدیریت بازرگانی، 13(1)، 114-131.
ایرنا (1396). چاقی و اضافه وزن کودکان ایرانی 2 برابر شده است، http://www.irna.ir/fa/News/82652939 .
حاجی زاده اوغاز، معصومه، امینی، مریم و عبداللهی، افسون (1396). آیا کودکان به مصرف غذاهای تبلیغ شده علاقمندند؟ تحلیل محتوای پیام‌های بازرگانی تلویزیون و ارزیابی رابطه یادآوری آنها با علایق غذایی دانش آموزان دبستانی شهر شیروان در سال ۱۳۹۴. فصلنامه علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران، 12(۳ (پیاپی ۴۸))، 29-38.
عبداللهیان، حمید و اجاق، زهرا (1391). خوراکی‌های تبلیغ شده در تلویزیون از منظر ارزش غذایی و تاثیرگذاری بر چاقی کودکان. فص‌نامه پژوهش های ارتباطی، 19(4)، 93-108.
نئوندورف، کیمبرلی ای  (1395). راهنمای تحلیل محتوا. ترجمه حامد بخشی و وجیهه جلائیان بخشنده. مشهد: انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. چاپ اول.
ویلمور، جک اچ. و کاستیل، دیوید ال.  (1384). فیزیولوژی ورزش و فعالیت بدنی. ترجمه دکتر ضیاء معینی، دکتر فرهاد رحمانی نیا، دکتر حمید رجبی، دکتر حمید آقاعلی نژاد و دکتر فاطمه سلامی. تهران: انتشارات مبتکران. چاپ چهارم.
 
Amini, Maryam., Kimiagar, Masoud. and Omidvar, Nasrin. (2007). Which foods do TV food advertisements entice our children to eat? Iranian Journal of Nutrition Sciences & Food Technology, 2(1),49-57.
Amini, Maryam., Omidvar, Nasrin., Yeatman, Heather., Shariat-Jafari, Shadab., Eslami-Amirabadi, Maryam. and Zahedirad, Malihe. (2014). Content Analysis of Food Advertising in Iranian Children's Television Programs. Int J Prev Med, 5(10), 1337-13342.
Burnard, Philip., Gill, Paul., Stewart, Kate.F., Treasure, Elizabeth. and Chadwick, Barbara.Lasley. (2008). Analysing and presenting qualitative data. British Dental Journal, 204, 429–432.
Boyland, Emma.J. and Halford, Jason.C.G. (2013). Television advertising and branding. Effects on eating behaviour and food preferences in children. Appetite, 62, 236-241.
Cairns, By. Georgina., Angus, Kathryn., and Hastings, Gerard. (2009). The extent, nature and effects of food promotion to children: a review of the evidence to prepared for the World Health Organization. World Health Organization, https://apps.who.int/iris/handle/10665/43627 .
Campos, Daniel., Hernández-Torres, Juan.Jose., Agil, Ahmad., Comino, Mariano., López, Juan.Carlos., Macías, Victoria. and Campoy, Cristina. (2016). Analysis of food advertising to children on Spanish television: Probing exposure to television marketing. Arch. Med. Sci., 4, 799–807.
Carter, Mary-Ann, Edwards, R., Signal, L. and Hoek, J. (2012). Availability and marketing of food and beverages to children through sports settings: a systematic review. Public Health Nutrition, 15(8), 1373-9.
Chen, Jyu.Lin. and Kennedy, Christine. (2005). Factors associated with obesity in Chinese-American children. Pediatric Nursing, 31, 110-15
De Jans, Steffi., Van de Sompel, Dieneke., Hudders, Liselot. and Cauberghe, Veroline. (2019). Advertising targeting young children: an overview of 10 years of research (2006–2016). International Journal of Advertising, 38(2), 173–206.
Dias, Monica. and Agante, Luisa. (2011). Can advergames boost children’s healthier eating habits? A comparison between healthy and non‐healthy food. Journal of Consumer Behaviour, 10(3), 152-160.
Esmaeilpour, Fariba. and Shabani Nashtaee, Mitra. (2020). Food Advertising and Childhood Obesity: Examining Food Type, Brand Mascot Physique, Health Message and Media. UK, Abingdon: Routledge.
Esmaeilpour, Fariba., Heidarzadeh, Kambiz., Mansourian, Yazdan. and Khounsiavash, Mohsen. (2018). Children’s Food Choice: Advertised Food Type, Health Knowledge and Entertainment. Journal of Food Product Marketing, 24(4), 476-494.
Harris, Jennifer L., Schwartz Marlene B. and Brownell, Kelly D. (2010). Marketing foods to children and adolescents: licensed characters and other promotions on packaged foods in the supermarket. Public Health Nutr,13(3), 409-417.
Hebden, Lana., King, Lesley., and Kelly, Bridget. (2011). Art of persuasion: An analysis of techniques used to market foods to children. Journal of Paediatrics and Child Health, 47(11), 776–782.
Institute of Medicine (2006). Food Marketing to Children and Youth: Threat or Opportunity? Washington, DC: National Academies Press.
Jenkin, G., Madhvani, N., Signal, L., and Bowers, S. (2014). A systematic review of persuasive marketing techniques to promote food to children on television. Obes Rev 15 (4), 281-93.
Kelly, Bridget., Halford, Jason.C.G., Boyland, Emma.J., Chapman, Kathy., Bautista-Castaño, Immaculada., Berg, Christina., Caroli, Margherita., Cook, Brian., Coutinho, Janine.G., Effertz, Tobias., Grammatikaki, Evangelia., Keller, Kathleen., Leung, Reymond., Manios, Yannis., Pedley, Claire., Prell, Hillevi., Raine, Kim., Recine, Elisabetta., Serra-Majem, Lluis., … and Summerbell, Carolyn. (2010). Television food advertising to children: A global perspective. American Journal of Public Health, 100(9), 1730–1736.
Kotler, A Kotler, Schiffman, Jennifer M. and Hanson Katherine G. (2012). The influence of media characters on children's food choices. J Health Commun, 17(8), 886-898.
Lythgoe, Amelia., Roberts, Caireen., Madden, Angela. M. and Rennie, Kirsten. L. (2013). Marketing foods to children: a comparison of nutrient content between children's and non-children's products. Public health nutrition, 16(12), 2221-2230.
Reilly, John.J., Methven, Elyse., McDowell, Zoe.C., Hacking, Belinda., Alexander, D., Stewart, L. and Kelnar, Christopher. (2003). Health consequences of obesity. Archives of Disease in Childhood, 88(9), 748-52.
Speiser, Phyllis.W., Rudolf, Mary.C.J., Anhalt, Henry., CamachoHubner, Cecilia., Chiarelli Francesco., Eliakim, Alon., Freemark, Michael., Gruters, Annette., Hershkovitz, Eli., Iughetti, Lorenzo., Krude, Heiko,.… and Hochberg, Zeev. (2005). Childhood obesity. The Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism, 90, 1871-87.
Sukumaran, Aparna., Diwakar, Madankumar.P. and Shastry, Shivakumar.M. (2012). A content analysis of advertisements related to oral health in children ’ s Tamil television channels – a preliminary report. 232–238. https://doi.org/10.1111/j.1365-263X.2011.01187.x
Vilaro, M.J., Barnett, T.E., Watson, A.M., Merten, J.W. and Mathews, A.E. (2017). Weekday and weekend food advertising varies on children's television in the USA but persuasive techniques and unhealthy items still dominate. Public Health,142, 22-30
Williams, Joanne., Wake, Melissa., Hesketh, Kylie., Maher, Elise. and Waters, Elizabeth. (2005). Health-related quality of life of overweight and obese children. Journal of the American Medical Association, 293(1), 70–76.
World Health  Organization  (2012). A framework for  implementing  the set of recommendations on the marketing of foods and non-alcoholic beverages to children. Geneva: WHO. https://www.who.int/dietphysicalactivity/framework_marketing_food_to_children/en/.
World Health Organization (2017). Facts and figures on childhood obesity. http://www.who.int/end-childhood-obesity/facts/en