نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسنده

• ویدا همراز

استادیار دانشکدة صدا و سیما

چکیده

تاریخ مجموعه‌ای سترگ دربارۀ زندگی اقوام و ملت‌های گوناگون در گذر زمان است. ملت‌ها می‌کوشند با حفظ دانش تاریخی و انتقال آن به نسل‌های بعد هویت خود را پاس دارند. اما ماهیت غیر‌عینی تاریخ و انقطاع زمانی میان گذشته و حال رویدادهای تاریخی را برای نسل امروز تجربه‌ناپذیر می‌سازد که این حفظ و انتقال دانشِ تاریخی را دشوار می‌کند. در نظام‌های آموزشی جدید، هدف از آموزش تاریخ به‌خاطرسپردن اسامی متعدد نیست، بلکه تقویت قدرت تحلیل افراد از رویدادهای تاریخی و بررسی تأثیر آن در زندگی امروز جوامع انسانی است. بر این اساس، یافتن راه‌های بهتر در آموزش تاریخ و آسیب‌شناسی شیوه‌های کنونی آموزش تاریخ یکی از مهم‌ترین حوزه‌های علوم انسانی است و همواره مورد توجه صاحب‌نظران بوده است. یکی از موضوعات مؤکد در آموزش تاریخ به‌کارگیری انواع رسانه‌ها برای کمک به درک بهتر مخاطبان از موضوعات درسی است، اما متأسفانه آموزش تاریخ در ایران چندان مورد توجه قرار نگرفته است. فیلم یکی از ابزارهایی است که می‌تواند به انتقال اطلاعات به مخاطبان و بازسازی گذشته در ذهن آنان کمک کند. در میان انواع فیلم‌ها، گونه‌های مختلف فیلم مستند به لحاظ اتکا بر واقعیات و منابع متقن یکی از بهترین ابزارهای آموزش تاریخ و بازنمایی رویدادهای گذشته برای مخاطبان است. این مقاله براساس نظریه‌های رایج در دو حوزة فیلم‌های مستند و آموزش نوین در جست‌وجوی بازشناسی جایگاه و اهمیت فیلم مستند در آموزش تاریخ و با هدف مطالعة بین‌رشته‌ای در دو حوزۀ تاریخ و هنر نگاشته شده است. در این مقاله تأکید شده که استفاده از هرگونه فیلم و تصویر متحرک که براساس واقعیت ساخته‌شده نیازمند شناخت اولیۀ استادان و آموزگاران از انواع فیلم مستند و کاربردهای آموزشی آن دربارۀ تاریخ اجتماعی و سیاسی کشورهای گوناگون است.

کلیدواژه‌ها

• تاریخ
• آموزش تاریخ
• فیلم مستند
• رسانه‌های آموزشی

عنوان مقاله [English]

Recognition of the Role Played by Documentaries in Teaching History

نویسنده [English]

• Vida Hamraz

Assiastant professor, IRIB University

چکیده [English]

History is a great treasure of nations' lives in the course of time. Nations try to, through keeping and transferring historical knowledge to the next generations, protect their own identities. The non-objective nature of history as well as temporal interruption between the past and the present, because of which historical events cannot be experienced by the present generation, make this difficult. In the modern educational systems, teaching history is not aimed to remembering a host of names, but to strengthening one's power of analyzing historical events and studying their consequences for the contemporary lives of human societies.
Thus, scholars have focused to find better ways to teach history and make a pathological study of the present methods of teaching history as one of the most important fields of humanities.
One of the issues, emphasized in the modern education, is employment of various kinds of media to assist students to understand academic topics in a better way. In Iran, in teaching history, to this point has not been unfortunately paid so attention. Film is among instruments which are able to provide information and reconstruct the past in the audience's mind. Among various kinds of film, documentaries, since they are relied upon facts and authentic resources, are among the best tools to teach history and represent the past events to the audience. Based on the theories popular in two fields of documentaries and modern education, the present article tries to recognize the place and importance of documentaries in teaching history. The present article is aimed to make an interdisciplinary study in two fields of history and arts, and puts emphasis on the point that making uses of movies produced on the basis of facts requires professors and tutors to find a primary knowledge of kinds of documentaries and their educational functions for social and political history of various countries.

کلیدواژه‌ها [English]

• History
• teaching history
• documentaries
• Educational media