نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 روابط عمومی پارک علم و فناوری دانشگاه شهید بهشتی روزنامه نگار

2 هیئت علمی گروه ارتباطات اجتماعی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران

3 عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، تهران،ایران

چکیده

سیاست‌گذاری روزنامه نگاری علم، راهبردی کلان است که بر نقش و کارکردهای روزنامه نگاری علم و همچنین تغییر پارادایمهای رایج با توجه به تاثیر اینترنت و رسانه‌های نوین تاکید دارد تا با هدایت تصمیمات، دستیابی به اهداف منطقی را میسر ‌کند و چالش‌های موجود را کاهش ‌دهد. مطالعه حاضر با هدف ارائه الگوی سیاست‌گذاری روزنامه‌نگاری علم مبتنی بر رسانه‌های نوین انجام گرفته است. این مطالعه از نظر هدف یک پژوهش کاربردی-توسعه‌ای است و با رویکردی پیمایش مقطعی انجام شده است. جامعه آماری شامل خبرگان نظری (اساتید دانشگاهی) و خبرگان تجربی (روزنامه‌نگاران با سابقه) است. برای نمونه‌گیری از روش هدفمند استفاده و تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. در نهایت از دیدگاه 20 نفر از خبرگان استفاده شد. برای شناسایی مقوله‌های زیربنایی سیاست‌گذاری روزنامه‌نگاری علم از روش تحلیل مضمون و نرم‌افزار MaxQDA استفاده شد. جهت ارائه الگو نیز از روش ساختاری-تفسیری و نرم‌افزار MicMac استفاده گردید. یافته‌های پژوهش عواملی را نشان می دهد که در نهایت به سیاست‌گذاری روزنامه‌نگاری علم در ایران منجر می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Provide a scientific journalism policy model based on new media

نویسندگان [English]

  • Bahareh Safavi 1
  • Somayeh Tajik Esmaeili 2
  • Akram Ghadimi 3
  • liela NIROOMAND 2

1 PR/ SBU Park Journalist

2 Assistant Professor, Department of Communication Sciences, East Tehran Branch, IslamicAzad University, Tehran, Iran.

3 Associate Professor, National Researsh Institute for Science Policy

چکیده [English]

Science journalism policy-making is a grand strategy that emphasizes the role and functions of science journalism as well as changing common paradigms with respect to the impact of the Internet and new media to guide decisions, achieve logical goals and reduce existing challenges. The aim of this study was to provide a policy model for science journalism based on new media. This study is an applied-developmental research in terms of purpose and has been done with a cross-sectional survey approach. The statistical population includes theoretical experts (university professors) and experimental experts (experienced journalists). Purposeful method was used for sampling and continued until theoretical saturation was achieved. Finally, the views of 20 experts were used. The content analysis method and MaxQDA software were used to identify the underlying categories of science journalism policy. Structural-interpretive method and MicMac software were used to present the model. The research findings show the factors that ultimately lead to the policy-making of science journalism in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Policy-making
  • science journalism
  • new media
  • science communication
  • internet and cyberspace
الوانی، مهدی؛ بودلایی، حسن. (1391). پدیدارشناسی در مطالعات کارآفرینی، فصلنامه علوم مدیریت ایران، دوره 5، شماره 19، ص 33 تا 61.
اجاق، زهرا. (1392). نقش اجتماعی ترجمه در افزایش سواد علمی عموم: بی توجهی به نقش گرایی در مجلات. مطالعات ترجمه، 16 (41)، 46-59.
اجاق، زهرا. (1398). بازتعریف نقش و جایگاه روزنامه نگاری علم در ایران. مطالعات فرهنگ ارتباطات، 20 (45)، 103-126.
آذر، عادل؛ خسروانی، فرزانه؛ جلالی، رضا. (1397)، تحقیق در عملیات نرم، انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.
بروجردی، مهدخت؛ بنیادی، فاطمه. (1394). چالش‌ها و موانع توسعه روزنامه نگاری علم در ایران. مطالعات میان رشته‌ای در علوم انسانی، 7 (۲۷)، 171-203.
بنیادی، فاطمه؛ مهدخت بروجردی علوی. 1395. عملکرد روزنامه نگاران علم در صفحه علم و فناوری مطبوعات. مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 12 (43)، 121-153.
جلالی، رستم. (1391). نمونه‌گیری در پژوهش‌های کیفی، مجله تحقیقات کیفی در علوم سلامت، 1 (4)، 310-320.
خانیکی، هادی. (1397). ضرورت تقویت روزنامه نگاری علمی برای شکل گیری ارتباط صحیح رسانه‌ها و نهادهای علمی دانشگاهی. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
دانایی‌فرد، حسن؛ الوانی، مهدی؛ آذر، عادل. (1393). روش‌شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع، انتشارات صفار.
رنجبر، هادی؛ حقدوست، اکبر؛ صلصالی، مهوش؛ خوشدل، علی. (1391). نمونه‌گیری در پژوهش‌های کیفی: راهنمایی برای شروع. پژوهش علوم سلامت و نظامی، 2 (3)، 238 تا250.
روشندل اربطانی‌، طاهر؛ حیدری، علی.(۱۳۹۷).طراحی مدل سیاستگذاری رسانه ای سازمان تأمین اجتماعی ایران،18(69)، 129تا157
روشندل اربطانی‌، طاهر؛ حیدری، علی. (1394)، پژوهشی بنیادین در حوزۀ مفاهیم نظری سیاستگذاری رسانه ای. مدیریت دولتی 3. 481-504.
روشندل اربطانی‌، طاهر؛ پور عزت،علی اصغر؛عقیلی،سید وحید. (1394)،طراحی و تبیین مدل سیاست گذاری خبری بر اساس مولفه های بنیادین در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران،8 (28)،109 تا 127
 
صفوی، بهاره؛ تاجیک اسماعیلی، سمیه. (1396). نقش روزنامه نگاران علم در ارتقای سطح دانش جامعه و مقابله با شبه علم. ترویج علم، 8 (13)، 5-22.
عسکری، فروغ (1399). سیاست‌گذاری روزنامه‌نگاری علم و تاثیر آن در رشد علوم و فناوری در کشور، فصلنامه روزنامه‌نگاری الکترونیک، 6 (2)، 45-55.
فرهنگی، علی اکبر؛ رضا پور، حسین؛  افضلی، میترا. (1398). تبیین الگوی ارتباطات عمومی علم در برنامه سازی علمی در سیمای جمهوری اسلامی ایران. رادیو تلویزیون، 2 (3)، 34-62.
قانعی، امین؛ مرشدی، ابوالفضل. (1390)، پیمایش فهم عمومی از علم و فناوری در شهروندان تهرانی، فصلنامه جهاد مدیریت، 3 (3)، 93-110.
قدیمی،اکرم(1394).نقش رسانه ها در عمومی سازی علم.فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و   ارتباطات،12(42)،11-36
قنبری باغستان, عباس, انصاری, نفیسه. (1398). سیاستگذاری رسانه ای و تأثیر آن بر توسعه: مطالعه موردی کشور هند. فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات, 15(57), 141-168.
ماهر، زهرا؛ مدنیان، سارا. (1394). بررسی وضعیت درک عمومی از علم و فنّاوری بین شهروندان مورد مطالعه: شهر اصفهان، کنفرانس بین المللی علوم اجتماعی و جامعه شناسی، 1-13.
موسوی، ثریا. (1398). روزنامه ‎نگاری محیط‎زیست: مطالعه موردی پوشش خبری رویداد بلداجی در خبرگزاری‎ها و سایت‎های خبری. جامعه، فرهنگ، رسانه، 8 (33)، 33-56.
نادری‌فر، مهین؛ گلی، حمیده؛ قلجایی، فرشته. (1396). گلوله‌برفی روشی هدفمند در نمونه‌گیری تحقیقات کیفی، نشریه گام‌های توسعه در آموزش پزشکی، دوره 14، شماره 41، ص 101-121.
نصرالهی، اکبر. (1399). روزنامه‌نگاری علم عامل افزایش اعتماد عمومی. گروه اجتماعی خبرگزاری آنا.
Amend, E., & Secko, D. M. (2013). In the face of critique: A metasynthesis of the experiences of journalists covering health and science. Science communication, 34(2), 241-282.
Attride-Stirling, J. (2001). Thematic networks: an analytic tool for qualitative research. Qualitative research, 1(3), 385-405.
Barel-Ben David, Y., Garty, E. S., & Baram-Tsabari, A. (2020). Can scientists fill the science journalism void? Online public engagement with science stories authored by scientists. PloS one, 15(1), 145-169.
Dunwoody, S. (2021). Science journalism: Prospects in the digital age. In Routledge handbook of public communication of science and technology. Routledge, 14-32.
Guenther, L., Bischoff, J., Löwe, A., Marzinkowski, H., & Voigt, M. (2019). Scientific evidence and science journalism: Analysing the representation of (un) certainty in German print and online media. Journalism studies, 20(1), 40-59.
Holsti, O. R. (1969). Content analysis for the social sciences and humanities, Reading, MA: Addison-Wesley.
La, V. P., Pham, T. H., Nguyen, M. H. (2020). Policy response, social media and science journalism for the sustainability of the public health system amid the COVID-19 outbreak: the Vietnam lessons. Sustainability, 12(7), 29-47.
Laghi, R. (2021). Fiction, Science, Journalism: Hybrid Narrative Paths for Our Challenging Present. Cadernos de Literatura Comparada, (44), 239-253.
Maiden, N., Zachos, K., Franks, S., Wells, R., & Stallard, S. (2020, October). Designing digital content to support science journalism. In Proceedings of the 11th Nordic Conference on Human-Computer Interaction: Shaping Experiences, Shaping Society, 1 (1), 1-13.
Massarani, L. (2021). Science journalism in Latin America: historical record of the First Interamerican Seminar held in the region in 1962. Intercom: Revista Brasileira de Ciências da Comunicação, 44, 273-285.
Nelkin, D. (1990). Selling science. Physics Today, 43(11), 41-46.
Secko, D. M., Amend, E., & Friday, T. (2013). Four models of science journalism: A synthesis and practical assessment. Journalism Practice, 7(1), 62-80.