نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مدیریت و حسابداری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان. ایران.

2 کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی گرایش بازاریابی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.

چکیده

سینما هم هنر است و هم صنعت و هر صنعتی برای بقاء نیاز به کسب سود دارد. تحقیقاتی که در زمینه سینما انجام می‌شود یا به فیلم (به عنوان محصول) می‌پردازد و یا به مخاطبان آن. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی است که بصورت توصیفی (پیمایشی) انجام شده است. داده‌های مورد نیاز از طریق پرسشنامه‌ جمع‌آوری شد. جامعه‌ آماری پژوهش متشکل از شهروندان زنجان و ساری است که در زمان انجام این پژوهش به سینماهای شهر زنجان و ساری مراجعه و فیلم‌های سینمایی را به تماشا می‌نشستند. حجم نمونه‌ مورد نظر، با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر تعیین شد. سپس پاسخ‌دهندگان به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. داده‌های حاصل با استفاده از نرم‌افزارهای AMOSو SPSS و با استفاده از تکنیک مدل‌سازی معادلات ساختاری (SEM) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج پژوهش حاکی از آن است که تأثیر ویژگی‌های فیلم و مخاطب‌گرایی بر رضایت مخاطبان سینما معنی‌دار می‌باشد. از بین مؤلفه‌های فیلم فقط تأثیر ستاره فیلم، فیلم‌نامه و موفقیت فیلم بر رضایت مخاطبان سینما معنی‌دار است. از بین دو مؤلفة مخاطب‌شناسی نیز تأثیر سبک زندگی بر رضایت مخاطبان سینما معنی‌دار است ولی تأثیر مسائل اجتماعی معنی‌دار نمی‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Audience-orientation and Film Features on the Satisfaction of Cinema Audiences

نویسندگان [English]

  • Omid Mahdieh 1
  • Fardin Yakhkeshi 2

1 Management and Accounting Dept, Faculty of Humanities, University of Zanjan, Zanjan - Iran.

2 M.A., Majored in Marketing, Management and Accounting Department, Faculty of Humanities, University of Zanjan, Zanjan, Iran.

چکیده [English]

Cinema is an art and simultaneously an industry, and every industry needs profit to survive. Hence the studies about cinema either focus on film as a product or audiences. The aim of this research is to investigate the effect of audience-orientation and film features on the satisfaction of cinema’s audiences. The research is applied and descriptive and was conduct in Zanjan and Sari cities. The questionnaire was used for data collection that its validity and reliability were approved. The total number of 400 questionnaires were distributed and collected (by using purpose sampling). The data were analyzed by AMOS and SPSS with using structural equation modeling (SEM) technique. The results show that film features and audience-orientation have a significant direct positive on the satisfaction of cinema audiences. Film stars, screenplay, and film success have a significant effect on the satisfaction of cinema audiences. Among the two dimensions of audience-orientation, the effect of lifestyle on the satisfaction of cinema audiences is significant, but the effect of social issues is not significant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Film
  • Cinema
  • Film attributes
  • Audience-orientation
  • Audience's satisfaction
  • آبارشی، احمد و حسینی، سید یعقوب (1391). مدل‌سازی معادلات ساختاری. تهران: جامعه‌شناسان.
  • آزاد ارمکی، تقی و امیر، آرمین (1388). «بررسی کارکردهای سینما در ایران (ارزیابی سینمای سال‌های 1374 تا 1385 بر اساس توزیع کارکردی فیلم‌ها)»، جامعه‌شناسی هنر و ادبیات ایران. 1 (2)، صص. 130-99.
  • ایتزن، استنلی و باکازین، ماکسین. (1382). درآمدی بر جامعه­شناسی مسائل اجتماعی. ترجمه جواد افشارکهن. تهران: سلمان - سایه هور.
  • ایرنا (14 دی 1399). نگاهی به وضعیت گیشه‌ جهانی سینما در سال ۲۰۲۰. قابل دسترس در https:// irna.ir/news/84171156 (تاریخ دسترسی: 22 آبان 1400 برابر با 13 نوامبر 2021).
  • ایسنا (21 دی 1398). فروش جهانی ۲۰۱۹ سینما رکورد زد/ نزول سینمای آمریکا. قابل دسترس در https://www.isna.ir/news/98102115859 (تاریخ دسترسی: 22 آبان 1400 برابر با 13 نوامبر 2021).
  • بیچرانلو، عبدالله (1389). سینمای ایران در تقابل با ماهواره، تلویزیون و ویدئو. نامه پژوهش فرهنگی، 11 (9)، 34-9.
  • بیچرانلو، عبدالله و یادگاری، محمدحسن (۱۳۹۴). تابوشکنی مهمترین راهبرد جذب مخاطب در سینمای ایران. مطالعات جامعه‌شناختی، 22 (1)، 231-256.
  • تسنیم (21 شهریور 1400). یک ایرانی، طی ۱۰ سال، ۳ بار به سینما می‌رود. نگاهی قابل دسترس در https://tn.ai/25700656 (تاریخ دسترسی: 22 آبان 1400 برابر با 13 نوامبر 2021).
  • حسینیان، حسانه؛ حسینی، سیدمحمد و حاج امینی، مهدی (۱۳۹۹). «نقش نهاد مالی تخصصی در جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در بخش فرهنگ: مطالعه موردی سینمایِ فرانسه». مطالعات فرهنگی و ارتباطات، در حال انتشار، قابل دسترسی در: http://jcsc.iaocsc.ir/article_39685.html
  • دیواندری، علی و دلخواه، علی (1384). «تدوین و طراحی مدلی برای سنجش رضایتمندی مشتریان در صنعت بانکداری و اندازه‌گیری رضایتمندی مشتریان بانک ملت بر اساس آن». پژوهشنامه بازرگانی، 10 (37)، صص. 223-185.
  • روستا، احمد؛ ونوس، داور و عبدالحمید ابراهیمی (1392). مدیریت بازاریابی. چاپ هفدهم، تهران: انتشارات سمت.
  • سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و حجازی، الهه. (1389). روش­های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: نشر آگه.
  • سزاوار حبیبی، الهام (1390). عوامل موثر بر جذب تماشاگران فیلم‌های سینمایی ایران بـه سـالن‌های سینما، پایان نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمود محمدیان، دانشـگاه علامـه طباطبـایی، دانشکده مدیریت و حسابداری.
  • شاه‌حسینی، سعید (1390). مخاطب‌شناسی سینما، ارائه مدلی برای استفاده و رضامندی مخاطب ایرانی از سینمای ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی‌اصغر کیا، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی.
  • شرفی، ابوالفضل. (1388). مصرف سینما در خراسان رضوی و عوامل مؤثر بر آن. مطالعات اجتماعی ایران، 3 (3)، 48-26.
  • صبار، شاهو و هیان، داوان (1394). «عوامل مرتبط با میزان اعتماد مخاطبان به رسانه‌های نوین و سنتی (نگاهی به نوع رسانه، محتوای پیام و ویژگی‌های مخاطب)». مطالعات رسانه‌های نوین، 1(۴)، 247-205.
  • صلواتیان، سیاوش؛ روحبخش، مهناز و درفشی، احمدرضا (1397). «بازاریابی فیلم‌های سینمایی ایرانی از طریق رسانه‌های اجتماعی». مطالعات فرهنگ - ارتباطات، 19(41)، صص. 175-151.
  • ضامنی، داود و ابراهیم‌زاده دستجردی، رضا (1394). «شناسایی مؤلفه‌های ترغیب‌کننده مخاطب برای رفتن به سینما در تهران و ارائه مدل بر اساس روش آمیخته». مطالعات فرهنگ - ارتباطات، 16 (30)، صص. 132-109.
  • گرایی‌نژاد، غلامرضا؛ هادی‌نژاد، منیژه و بختیاری، آرزو (1389). بررسی و تحلیل عوامل موثر بر تقاضای سینمای ایران. نامة پژوهش فرهنگی، 3 (9)، 179-147.
  • محسنیان‌راد، مهدی (1387). آسیب‌شناسی مخاطب‌پنداری در حوزة رسانه‌ها، جهانی‌شدن و عصر پس از دهکدة جهانی. فصلنامه تحقیقات فرهنگی، 1 (۳)، 113-79.
  • محسنیان‌راد، مهدی و سپنجی، امیر عبدالرضا (1390). «مخاطبان منفعل یـا افـراد گزینشـگر آن سوی رسانه‌هـا؛ کنکاشـی تطبیقـی در متـون و نظریـه‌هـای ارتبـاطی». فصـلنامه تحقیقات فرهنگی، 4(1)، صص. 47-27.
  • معیدفر، سعید و صفری، فاطمه (1397). «تعارضات هنجاری منجر به ریاکاری به روایت سینما». بررسی مسائل اجتماعی ایران، 9 (1)، صص. 142-122.
  • مک‌کوایل، دنیس (1380). مخاطب‌شناسی. ترجمه مهدی منتظرقائم. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
  • موسایی، میثم و شیانی، ملیحه (1386). «تخمین تقاضای خانوار برای رفتن به سینما در 24 استان ایران». فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 6 (25)، صص. 320-301.
  • مهدیزاده، شراره (1384). «تلویزیون، مخاطب و نگرش نو». جامعه‌شناسی ایران، 6 (4)، صص. 211-185.
  • Brown, T. J., Mowen, J. C., Donavan, T. D., & Licata, J. W. (2002). The Customer Orientation of Service Worker s: Personality Trait Determinants and Effects on Self- and Supervisor Performance Ratings. Journal of Marketing Research, 39(1), 110-119.
  • Chen, Guo-Ping. & Wang, Xiao-Xuan. (2017). “A Study on the Influential Factors of College Students’ Satisfaction with Movie-viewing”, 4th International Conference on Economics and Management (ICEM 2017), pp. 1-7.
  • Chiu, Y.-L., Chen, K.-H., Wang, J.-N., & Hsu, Y.-T. (2019). The impact of online movie word-of-mouth on consumer choice: A comparison of American and Chinese consumers. International Marketing Review, 36(6), 996–1025.
  • Desai, Kalpesh Kaushik. & Basuroy, Suman. (2005). “Interactive Influence of Genre Familiarity, Star Power and Critics Reviews in the Cultural Goods Industry: The Case of Motion Pictures”, Psychology and Marketing, 22 (3), pp. 203-223.
  • Donavan, D.T., Brown, T.J., Mowen, J.C. (2004). Internal benefits of service-worker customer orientation: job satisfaction, commitment, and organizational citizenship behaviors. Journal of Marketing, 68 (1), 128–146.
  • Elberse, Anita. (2007). “The power of stars: Do Star Actors Drive the Success of Movies?” Journal of Marketing, 71 (4), pp. 102-120.
  • Eliashberg, Jehoshua. & Shugan, Steven M. (1997). “Film Critics: Influencers or Predictors”, Journal of Marketing, 61 (2), pp. 68-78.
  • Eliashberg, Jehoshua; Elberse, Anita. & Leenders, Mark. A. A.M. (2006). “The Motion Picture Industry: Critical Issues in Practice. Current Research and New Research Directions”, Marketing Science, 25 (6): 638-661.
  • Gaenssle, Sophia; Budzinski, Oliver. & Astakhova, Daria. (2018). “Conquering the Box Office: Factors Influencing Success of International Movies in Russia”, Ilmenau Economics Discussion Papers, 24 (113), pp. 1-25.
  • Gazley, Aaron; Gemma, Clark. & Sinha, Ashish. (2011). “Understanding Preferences for Motion Pictures”, Journal of Business Research, 64 (8), pp. 854-861.
  • Hadida, Allegre L. (2009). “Motion Picture Performance: A Review and Research Agenda”, International Journal of Management Reviews, 11(3), pp. 297-335.
  • Hamzah, M. I., Othman, A. K., & Hassan, F. (2016). Moderating role of customer orientation on the link between market-oriented behaviors and proactive service performance among relationship managers in the business banking industry. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 224, 109–116.
  • Hennig-Thurau, Thorsten; Houston, Mark B. & Walsh, Gianfranco. (2007). “Determinants of Motion Picture Box Office and Profitability: An Interrelationship Approach”, Review of Managerial Science, 1(1), pp. 65-92.
  • Herlina, Dyna. (2012). “Identifying Key Factors Affecting Consumer Decision Making
    Behavior in Cinema Context: A Qualitative Approach”, International Conference on Business, Economics, Management and Behavioral Sciences (ICBEMBS'2012) Jan. 7-8, 2012 Dubai 547-551.
  • Herrero, Á., Pérez, A., & Bosque, I. (2014). Values and lifestyles in the adoption of new technologies applying VALS scale. Academy of Marketing Studies Journal, 18(2), 37-55.
  • Kassim, N. M., & Zain, M. M. (2016). Quality of lifestyle and luxury purchase inclinations from the perspectives of affluent Muslim consumers. Journal of Islamic Marketing, 7(1), 95–119.
  • Kerrigan, Finola. (2017). Film Marketing. Oxford, UK: Butterworth-Heinemann.
  • Kim, H., & Qu, H. (2020). Effects of employees’ social exchange and the mediating role of customer orientation in the restaurant industry. International Journal of Hospitality Management, 89, 1–8.
  • Kotler, Philip. (2003). Marketing Management. 11th edition, Prentice-Hall of India.
  • Lee, C. M. J., Che-Ha, N., & Syed Alwi, S. F. (2021). Service customer orientation and social sustainability: The case of small medium enterprises. Journal of Business Research, 122, 751–760.
  • Litman, Barry R. (1983). “Predicting Success of Theatrical Movies: An Empirical Study”, Journal of Popular Culture, 16(4), pp. 159- 175.
  • McNary, Dave. (2019). “Worldwide Box Office Hits Record as Disney Dominates”, Available at: https://variety.com/2019/film/news/box-office-record-disney-dominates-1203098075/ (Accessed Date: 3 September 2019)
  • McQuail, D., & Deuze, M. (2020). Mcquail’s Media and Mass Communication Theory (7th ed). SAGE Publications.
  • Montañés, E., Suárez-Vázquez, A., & Quevedo, J. R. (2014). Ordinal classification/regression for analyzing the influence of superstars on spectators in cinema marketing. Expert Systems with Applications, 41(18), 8101–8111.
  • Stimpert, J. L.; Laux, Judith A.; Marino, Coyote. & Gleason, George. (2008). ‘Factors Influencing Motion Picture Success: Empirical Review and Update”, Journal of Business & Economics Research, 6(11), pp. 39-51.
  • Stock, R. M., & Hoyer, W. D. (2005). An Attitude-Behavior Model of Salespeople’s Customer Orientation. Journal of the Academy of Marketing Science, 33(4), 536–552.
  • Tanpipat, Amornsri; Kuawiriyapan, Sirijanya. & Eiamcharoon, Taweerapat. (2016). “Factor Affecting Movie Selection of Audiences in Bangkok”, 5th International Conference on Research in Humanities, Sociology and Education (RHSCE’16), Nov. 29-30, London (UK), pp. 23-26.
  • Ulker-Demirel, E., Akyol, A., & Simsek, G. G. (2018). Marketing and consumption of art products: The movie industry. Arts and the Market, 8(1), 80–98.
  • Yang, Jen-Yuan. & Selvaretnam, Geethannjali. (2015). “Factors Affecting the Financial Success of Motion Pictures: What is the Role of Star Power?” School of Economics and Finance Discussion Paper No. 1501, University of St Andrews, pp. 1-26.
  • Zhang, M., Wang, Y., & Chai, J. (2016). The movie user satisfaction evaluation research on broadcasting and television based on the entropy value method. First IEEE International Conference on Computer Communication and the Internet (ICCCI), 224–227.