نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسنده

• قاسم پورحسن

استادیار گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

پرسش محوری در حوزة رسانه و دین اینست که آیا باید رسانه را به مثابة امری قدسی و دینی نگاه کرد یا رسانه ذاتاً امری سکولار و غیر دینی است؟ اغلب به سبب فقدان پژوهش‌های مناسب، دو حوزة رسانه و دین به طور مجزا مورد مطالعه قرار می‌گیرد و تحلیل نسبت میان ارتباطات (رسانه) و تجدد یا مدرنیته بر مبنای سه نگرش روابط ملی، فایده‌گرا و ساختار‌گرا انجام می‌شود. بسیاری از نظریات موجود دربارة دین و رسانه، به سوی "دین رسانه‌ای" گرایش داشته و یا در حالتی خوش‌بینانه درصدد توضیح ابزار بودن هر یک برای دیگری است. رسانة دینی تأکید دارد که نه رسانه صرفاً ظرفی برای دین است و نه تکنولوژی رسانه می‌تواند دین را در حد یک پیام فروبکاهد. از این رو نه می‌توان رسانه را پدیده‌ای ثانوی فرض کرد و نه دین را امری منحاز. نخستین مسئله در تبیین دین و رسانه، بازشناسی ذات رسانه، ویژگی‌های رسانه، ظرفیت و توانایی رسانه، تاریخ معرفتی و دانش رسانه، نسبت میان رسانه و فرهنگ غرب و تفکر لیبرالی، رسانه و ذات سکولاریسم و مسائل تمدن است. در این مقاله، کارکردهای رسانه، رویکردهای قابل بحث در باب رسانه و دین و ساحت‌های قابل تداخل دین در رسانة دینی بررسی شده است.

کلیدواژه‌ها

• رسانه
• دین
• مدرنیته
• رسانة دینی
• دین رسانه‌ای
• ذات رسانه

عنوان مقاله [English]

Religion and Media

نویسنده [English]

• Qasem Pourhassan

Assistant professor at Allameh Tabatabaei University

چکیده [English]

Question oriented media and religion means that whether media should be viewed as a religious thing or is essentially a secular and non-religious thing. Often through the lack of proper research, the two areas of media and religion are studied separately, and the analysis of the relation between communication (media) and modernity is done on the basis of three attitudes: national relations, advantage oriented and structure oriented. Many of the present theories about religion and media are oriented toward “media-like religion” or in an optimistic view try to explain how one acts as a means for the other. The religious media emphasizes that media is not totally as a container for religion and nor the technology of media can degrade religion to the level of a message. So, media can not be considered as a second hand phenomenon and yet, nor the religion as biased. The first issue in explaining religion and media is recognition of the essence of media, its features, the capacity and ability of media, insightful history and knowledge of media, relation between media and the culture of West and liberal thought, media and the nature of secularism and civilization. The present article tries to discuss the functions of media, the open approaches toward media and religion and common areas of religion in religious media.

کلیدواژه‌ها [English]

• Media
• Religion
• Religious Media
• Religion in Media
• The Essence of Media