شرح و بیان صنعت فرهنگ از زبان تئودور آدورنو و ماکس هورکهایمر نویسندگان کتاب دیالکتیک روشنگری ـ مبتنی بر این گزارش است که عقل ابزار اندیش روشنگری (Aufklarung) که بر همسان‌سازی و این‌همانی بنیاد دارد گرچه بنا بود آزادی را از ترس از مراجع اساطیری ایمن دارد، خود از سلطة سیاسی ـ اجتماعی و فرهنگی تمامیت خواهانه‌ای سر در آورد که آدمیان ...
بیشتر
شرح و بیان صنعت فرهنگ از زبان تئودور آدورنو و ماکس هورکهایمر نویسندگان کتاب دیالکتیک روشنگری ـ مبتنی بر این گزارش است که عقل ابزار اندیش روشنگری (Aufklarung) که بر همسان‌سازی و این‌همانی بنیاد دارد گرچه بنا بود آزادی را از ترس از مراجع اساطیری ایمن دارد، خود از سلطة سیاسی ـ اجتماعی و فرهنگی تمامیت خواهانه‌ای سر در آورد که آدمیان را از آزادی و خلاقیت فردی محروم میسازد و هم فرد و هم جامعه را قلب به شیء میکند. آدورنو و هورکهایمر برآنند که رسانههای فرهنگساز، به مدد بازتولید تکنیکی انبوه، در سرمایهداری پسین در خدمت شاکلهسازی از پیش تعیینکنندة کلیة محصولات فرهنگی عمل میکنند. این کارکرد، کلیة تنوعات و تکثرات را به گونهای استانده میکند که اطاعت و آزادی دیگر از هم تمیز داده نمیشوند. بدینسان، در نظام مبتنی بر ارزش مبادلة صنعت فرهنگ هر ابژهای را مبدل به کالا میکند؛ تفاوت نمیکند که این ابژه اقتصادی باشد یا فرهنگی. این مقاله روایتی است از چگونگی توجیه آدورنو و هورکهایمر در باب این سرکوب فاجعهبار که در جریان اتمیزه کردن، همة انسانها و سلایق و خلاقیتهای آنها را همسطح میسازد. همزمان، این مقاله به اجمال آموزة یاد شده را در بوتة ارزیابی انتقادی مینهد.
