نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی ارشد معارف اسلامی، فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق

2 دکترای فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع)-

چکیده

هدف این پژوهش، سنخ­شناسی نگرش­های ابراز شده  مردم نسبت به روحانیت در سه فیلم زیرنورماه، مارمولک، و طلا و مس می­باشد. تلاش بر آن بوده تا با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی سه فیلم مورد نظر -که با نمونه­گیری هدفمند انتخاب شدند- مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. نتایج این تحلیل نشان می دهد که نگرش مردم نسبت به روحانیت در فیلمهای مذکور را می توان به سه گونه ی نگرش مثبت (مانند نگرش مثبت آمیخته با تقدّس، نگرش مثبت همراه با احترام، نگرش مثبت همراه با اعتماد، نگرش مثبت کورکورانه و مقلّدانه، نگرش مثبت منفعت طلبانه و ابزاری) نگرش منفی (مانند نگرش منفی به استفاده ابزاری از جایگاه روحانیت، نگرش منفی آمیخته با ترس، نگرش منفی همراه با تحقیر و تمسخر، تصورات قالبی منفی) و عناصر مرتبط با تغییر نگرش نسبت به روحانیت (مانند اقناع، ناهماهنگی شناختی) تقسیم و طبقه بندی نمود. نگرش منفی به روحانیت، در این سه فیلم، عمدتاً به شکل پیشداوری و تصورات قالبی منفی بازنمایی شده است. مضامین  بازنمایی شده در این حوزه عبارت از به قدرت و ثروت رسیدن روحانیون پس از انقلاب اسلامی، استفاده ابزاری روحانیون از لباس روحانیت، فاصله گرفتن روحانیت از متن جامعه، و سنتی بودن  همه روحانیون می باشد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Representation of Public Attitudes to the Clergy in Iranian Cinema A case study:"Under the moon light", "Marmoulak", "Gold & Copper"

نویسندگان [English]

  • Mohamad Sajed Hashemi 1
  • Meysam Farokhi 2

1 , MA student of Islamic Studies, Culture and Communication, Imam Sadiq University

2 PhD of Culture and Communication, Imam Sadiq University

چکیده [English]

With regard to the effective role of the clergy and cinema in the society, it is very important to understand and explain the relationship between them in its various dimensions. In this way, the issue of the representation of public attitudes to the clergy in Iranian cinema has been studied in this article. Hence, three related movies "Under the moon light", "Marmoulak", "Gold & Copper" were analyzed with Qualitative content analysis method. The results of this study show that there are three categories for public attitudes to the clergy in the samples: positive attitude, negative attitude, and the elements of attitude change (persuasion and Cognitive dissonance). The negative attitude to the clergy is represented frequently as prejudices and stereotypes. Main Themes represented in this field are summarized in these terms: Clergymen have achieved great power and wealth after the Islamic Revolution in Iran; instrumental usage of the cleric clothing by clergymen; Keeping out from the context of society; and clergymen are traditional.         
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cinema
  • the Clergy
  • people
  • Islamic republic
  1. آذربایجانی، مسعود و دیگران(1382). روان­شناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  2. احمدی، حبیب (1382). روان­شناسی اجتماعی، شیراز: انتشارات دانشگاه شیراز.
  3. بارون، رابرت ا. و دونا برن و بلرتی جانسون (1389). روان­شناسی اجتماعی، ترجمه علی تحصیلی، تهران: کتاب آمه.
  4. بدار، لوک و ژوزه دزیل و لوک لامارش (1383). روان­شناسی اجتماعی، ترجمه حمزه گنجی، تهران: نشر ساوالان.
  5. برکوویتز، لئونارد (1383). روان­شناسی اجتماعی، ترجمه محمدحسین فرجاد و عباس محمدی اصل، تهران: اساطیر.
  6. جعفری هرندی، رضا و نصر، احمد رضا و میرشاه­جعفری، سیدابراهیم (1387). «تحلیل محتوا روشی پرکاربرد در مطالعات علوم اجتماعی، رفتاری و انسانی، با تاکید بر تحلیل محتوای کتاب­های درسی»، فصلنامه حوزه و دانشگاه، شماره 55.
  7. ربانی، رسول و محمدباقر کجباف (1386). روان­شناسی اجتماعی؛ دیدگاه­ها و نظریه­ها، اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان.
  8. روش­بلاو، آن­ماری و ادیل نیون (1374). روان­شناسی اجتماعی؛ مقدمه­ای بر نظریه­ها و آئین­ها، ترجمه محمد دادگران، تهران: مروارید.
  9. سلیمانی، مجید (1389). «تحلیل بازنمایی سنخ­شناسی کاراکتر روحانی در سینمای ایران»، در کتاب روحانیت و انقلاب اسلامی، به کوشش عبدالوهاب فراتی، تهران: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی صص224-185.

10. فرانزوی، استفن ال. (1381). روان­شناسی اجتماعی، ترجمه مهرداد فیروز بخت و منصور قنادان، تهران: خدمات فرهنگی رسا

11. کریمی، یوسف(1387). روان­شناسی اجتماعی، تهران: ارسباران.

12. کلاین­برگ، اتو (1349). روان­شناسی اجتماعی، ترجمه علی­محمد کاردان، جلد دوم، تهران: نشر اندیشه.

13. مهدی­زاده، سید محمد(1387). رسانه و بازنمایی، تهران، دفتر مطالعات و توسعه رسانه­ها.

14. نیکزاد، محمود (1384). روان­شناسی اجتماعی، تهران: کیهان.

  1. Baron, R.A., & Byrne, D (1997) Social Psychology, 8th ed., Allyn and Bacon.
  2. Hall, S. & Jhally, s. (2007). Representation & the Media, Northampton, MA: Media Education Foundation.
  3. Hall, S. (1997). “The Work of Representation”, In Cultural Representation and Signifying
  4. Hsieh, Hsiu-Fang  and Sarah E.Shannon.(2005) Three Approaches to Qualitative Content Analysis, Qualitative Health Research.
  5. krippendorff , k. (2004) Content Analysis: An Introducrion to its Methodology, London: sage,
  6. Mayring, Philipp (2000). Qualitative Content Analysis, Qualitative Social Research, Volume 1. No 2, 2000

Practice. London: Sage Publication.

  1. Tesser, A., & Martin, L. (1996) the Psychology of Evaluation. In E. T. Higgins & A. W. Kruglanski (Eds.), Social Psychology: Handbook of basic principles (pp. 400-432). New York: Guildford.